'Cưa là đổ' của Phát Hồ: Tinh thần 'Despacito'?

(lienminhbng.org) - Sau Yêu là cưới tạo được sự đón nhận của công chúng, tuần qua, Phát Hồ tự tin tung Cưa là đổ khiến cho đời sống âm nhạc đại chúng của tuần 43 thêm sôi động.

'Yêu là cưới' - Hiển nhiên mà thành xa xôi!

Nhạc Việt đại chúng lại có thêm một ca khúc về mùa cưới “gây bão” mạng xã hội trong những ngày này: MV lyrics "Yêu là cưới" - một sáng tác của Sinike do Phát Hồ thể hiện, ra mắt ngày 6/9 trên kênh YouTube có 1,55 triệu subscribers mang tên X2X Official.

Đã từng có thời điểm Cưa là đổ đứng ở vị trí thứ 7 trong tuần và kết thúc tuần thứ 43 (từ 25 đến 31/10), ca khúc này tuy không lọt trong Top 10 bảng xếp hạng #zingchart nhưng cũng đã kịp tạo được một chỗ đứng trong lòng khán giả. Rất có thể, Cưa là đổ sẽ xuất hiện trong Top 10 BXH âm nhạc này ở những tuần sau.

Trong khi đó, trên kênh YouTube mang tên X2X Official, MV lyric Cưa là đổ được xuất bản vào ngày 17/10 và cho tới thời điểm 1/11 đã đạt hơn 3,7 triệu lượt nghe. Đây cũng là một con số đầy ấn tượng.

Tinh thần tươi vui

Cũng giống tinh thần của Yêu là cưới, Cưa là đổ rất rộn ràng, hợp cho âm nhạc đám cưới ở miền Tây. Có nghĩa, tính dân dã, tính đại chúng đã có trong nội tại ca khúc này.

Về nội dung ca từ, Cưa là đổ nói về cuộc gặp gỡ giữa chàng ca sĩ và cô gái trong một sự kiện. Lập tức chàng tán tỉnh cô: “Từ xa đằng kia em đang bước vô/ Làm cho tim anh nhảy điệu tango/ Cầm một nhành hồng thật đẹp trên tay/ Baby ơi em xinh nhất đêm nay…”.

Ca từ nhắc tới những đồ hiệu sang chảnh vốn được giới trẻ mơ ước như Rolex, Gucci, Dior, LV… nhắc tới những nhân vật đình đám Đông Tây kim cổ để tôn lên vẻ quyến rũ của chàng trai như nhắc tới Beckham để sánh về độ lịch lãm hoặc khoe độ giàu với tuyên bố: “Ngồi trên chiếc xe hơi” và “Villa anh tậu bất kỳ ngôi nào”…

Khoe khoang là vậy, nhưng anh chàng cũng biết khen cô gái tới bến: “Đôi mắt long lanh như là bồ câu/ Singer như anh cũng phải điên đầu”, thậm chí “Em xinh còn hơn vợ của Messi”… Và cả nữa, “Facebook em trăm ngàn follow/ Anh cưa dính em mới bao ngầu/ Gặp mặt lần đầu add Zalo/ Hot TikToker phải Gato”…

Rõ ràng đây là một cách khoa trương, hay còn gọi là “thả thính” ở mức độ mạnh, nhưng nó chứa đựng ước mơ của chàng trai muốn có được cô gái khiến cho trái tim mình rung động ngay từ lần gặp đầu tiên.

Đậm chất giải trí

Thực ra, Cưa là đổ mang đậm tinh thần giải trí, dân dã ngay từ nhan đề. Đây cũng là 1 trong những điểm nổi bật mà Phát Hồ cũng như các thành viên của X2X muốn nhấn mạnh khi tung ra những sản phẩm âm nhạc mới. Mặc dù có bóng dáng thị thành trong lời ca, nhưng chất quê miền Tây vẫn hiện hữu khá rõ nét, nhất là trong âm sắc lời hát của ca sĩ.

Cưa là đổ được sáng tác trên nền nhạc Latin sôi động với màu sắc của giọng thứ, và có bố cục giống như nhiều ca khúc trong giai đoạn hiện nay: Kết hợp giữa phần ca khúc có giai điệu và rap. Trong đó, rap xuất hiện 2 lần như rất nhiều ca khúc có nhịp điệu sôi động dành cho giới trẻ.

Phần rap không có sự xuất hiện của một rapper khác mà do chính Phát Hồ thể hiện. Tất nhiên, rap ở đây cũng không được thực hiện một cách cầu kỳ với nhiều bè và nhiều kỹ thuật đặc trưng rap. Nó gần với hát nói, kiểu nửa rap, nửa mang hơi hướng đọc đồng dao và đẩy tiết tấu nhanh hơn mà thành.

Vì có giai điệu tương đối đơn giản nên vòng hòa âm của Cưa là đổ không phức tạp như nhiều ca khúc khác. Nó chủ yếu được xây dựng trên cơ sở kết hợp 4 giọng, trong đó có giọng chủ của ca khúc (là Đô thứ) và 3 giọng có mối tương quan bình ổn. Và vòng hòa âm này cứ lặp đi lặp lại đều đặn cho đến khi kết thúc bài. Kể cả 2 đoạn rap cũng vẫn vậy. Điều này tạo tính ổn định và hiệu quả tương đối đơn giản cho người nghe.

Còn giai điệu của Cưa là đổ cũng khá bắt tai. Và có lẽ việc đưa vào ca từ những câu trend là chủ ý nên khán giả dễ bắt gặp nhiều lần, chẳng hạn: “Anh đứng thứ nhì không ai nhất đâu” hay badboy, bigdaddy…

Những câu hát có vẻ hơi bất cần đời của một anh chàng thanh niên đầy tự tin khi tán gái như: “Em ơi o-ke thì mình tới luôn/ Nắm chắc tay em còn lâu mới buông”, “Yêu nhau say đắm thì mình lên phường”, “Anh cưa là bao đổ”… hoàn toàn có thể trở thành những câu cửa miệng với giới trẻ.

Có một điều khá thú vị, dù tạo âm hưởng dễ nghe nhưng nếu những bạn trẻ mê ca khúc này muốn cover lại thì phải rất chú ý mới có thể hát đúng được. Vì ở ca khúc này, giọng hát được cất lên không phải từ phách mạnh đầu ô nhịp mà được bắt đầu từ phách nhẹ nằm ngay sau phách mạnh bắt đầu ô nhịp.

Tinh thần "Despacito”

Việc ca khúc được viết trên âm hưởng nhạc Latin không có gì là lạ trong đời sống nhạc Việt từ cả hơn nửa thế kỷ trở lại đây. Ngay trong nhạc Việt đại chúng ngày nay cũng có những sản phẩm khai thác chất liệu âm nhạc này, chẳng hạn như Hãy trao cho anh (Sơn Tùng M-TP kết hợp vớirapper nổi tiếng của Mỹ Snoop Dogg) hay trước đó là Như lời đồn (Bảo Anh)…

Tuy nhiên trong đời sống âm nhạc đại chúng hiện nay, khó có thể tìm được một nghệ sĩ trẻ nào chọn thủy chung với dòng nhạc Latin mà thường sẽ chỉ lấy nó làm một trong những loại nhạc để khai thác trong một sản phẩm cụ thể của mình.

Phát Hồ cũng vậy, Latin không phải dòng nhạc nam ca sĩ này theo đuổi. Tuy nhiên anh có khai thác dòng nhạc này và bất ngờ tung sản phẩm Cưa là đổ ngay sau thành công của Yêu là cưới.

Khi người viết mời một người bạn âm nhạc nghe thử Cưa là đổ, ngay sau khi thưởng thức, lập tức người bạn thẳng thắn quan điểm: “Nghe thì đúng là lấy tinh thần Despacito”. Quả thực, phát biểu này giúp người viết củng cố thêm suy nghĩ của mình ngay từ lần đầu nhấp chuột để lắng nghe ca khúc.

Nói một chút về Despacito, cho tới thời điểm hiện tại, MV của ca khúc này đã thu hút được hơn 7,6 tỷ lượt xem trên toàn cầu. Ca khúc được xuất hiện vào tháng 1/2017, chỉ sau 3 tháng đã đạt trên 6 tỷ lượt xem trên toàn cầu và chiếm lĩnh vị trí quán quân trong các bảng xếp hạng âm nhạc của hơn 40 quốc gia. Despacito cũng là ca khúc đầu tiên sử dụng ngôn ngữ Tây Ban Nha nằm trong bảng xếp hạng Billboard Hot 100 kể từ khi Macarena xuất hiện (1996). Chủ nhân của Despacito là ca sĩ người Puerto Rico Daddy Yenkee và Luis Fonsi.

• 'Yêu là cưới' - Hiển nhiên mà thành xa xôi!

• Nhạc Việt ngày nay: 'Cưới thôi' - Tưởng đùa hóa thật

Chúng tôi nhấn mạnh sự tương quan giữa bản gốc Despacito với Cưa là đổ là bởi, nếu làm một vài động tác đơn giản là lấy bản Cưa là đổ bỏ phần lời hát của ca sĩ đi, tăng tốc độ lên nhanh hơn một chút là hoàn toàn có thể hát được Despacito trên nền nhạc đó. Chiều ngược lại cũng thế.

Tuy nhiên, yếu tố Việt đã được nhấn mạnh rất nhiều trong Cưa là đổ khiến cho nó tạo được âm hưởng mà nhiều người không nhận ra được sự tương đồng. Những yếu tố đó đến từ cách hát, màu sắc của ngôn ngữ, từ việc pha trộn rap với đồng dao… mà chúng tôi đã nhắc đến ở trong bài. Ngoài ra, trong bản hòa âm của Cưa là đổ đã tăng cường yếu tố âm nhạc điện tử, trong cách hát cũng có sự can thiệp của các kỹ xảo xử lý âm thanh điện tử…

Nói là vậy, nhưng khách quan thì sự Việt hóa khi khai thác yếu tố ngoại vào để trở thành một ca khúc trong đại gia đình nhạc Việt đại chúng là chấp nhận được. Và đây là một sáng tác độc lập. Điều đó còn nói lên rằng những người khai sinh sản phẩm âm nhạc này khá sáng tạo và có tìm tòi trong quá trình thực hiện một sản phẩm âm nhạc.

Dù không nên khuyến khích nhưng việc xuất hiện những ca khúc như Cưa là đổ góp phần tạo tính tương quan, tinh thần hội nhập giữa Việt Nam với âm nhạc đại chúng không chỉ trong khu vực mà còn với thế giới. Nhìn từ Cưa là đổ, người viết ước ao trong tương lai, nhạc Việt đại chúng sẽ có sản phẩm mang đậm giá trị Việt, đủ sức lan tỏa. Để rồi một nơi nào đó trên thế giới sẽ có những sáng tác phái sinh, khai thác đậm đặc chất liệu của ca khúc Việt đó.

Nguyễn Quang Long