Lionel Messi, Vua kiến tạo Liga: Đi tới thế giới của những chân chuyền

(lienminhbng.org) - Điểm thú vị nhất của Lionel Messi đầu mùa giải này không nằm ở những bàn thắng anh ghi, mà ở những đường chuyền anh thực hiện.

Messi không thay đổi vai trò, nhưng vai trò của anh thời Luis Enrique đã nghiêng hẳn sang kiến tạo, và nặng nề hơn.

Bài nói chuyện của Pep trước các CĐV vào tháng 5/2013.

Messi và bước ngoặt Pep Guardiola

Trong một buổi nói chuyện với các CĐV năm 2013, Pep Guardiola, khi đó làm việc cho Bayern Munich, giải thích cách sử dụng Messi trong vai trò số 9 ảo. Câu chuyện bắt đầu từ trận El Clasico lượt đi mùa 2008-09. Messi đá tiền đạo cánh phải quen thuộc, bị hậu vệ Real Madrid bắt chết. Juande Ramos sử dụng chiến thuật 1 kèm 1, và hệ thống tấn công của Barca không đủ linh hoạt để đối phó: Hai cánh bị khép chặt, trung lộ bị lèn kín người, và Messi gần như bị quây kín trong rừng cầu thủ đối phương.

Pep quyết định thay đổi bằng cách kéo Messi lùi sâu vào trung lộ. Vẫn Real Madrid, lượt về, Barcelona thắng 6-2. Các hậu vệ Real không đeo bám Messi vì không muốn hở khoảng trống sau hàng thủ. Kết quả là trung lộ thênh thang khoảng trống cho Messi và các tiền vệ Barca khai thác. Giải pháp đó sau này, được HLV Andre Villa-Boas giải thích trên tờ Telegraph: “Barca chủ yếu chuyền bóng theo chiều ngang trước khi tung một đường chuyền theo chiều dọc”, ông nói.

Màn trình diễn của Messi trận gặp Bilbao.

“Các hậu vệ của họ cầm bóng để xây dựng lối chơi. Họ di chuyển rộng, và các hậu vệ biên dâng cao như tiền vệ. Chính Guardiola đã nói: Các trung vệ khiêu khích đối thủ, kéo tiền đạo của đối phương lao lên. Nếu đối thủ mắc mưu, một đương chuyền dọc hoặc chéo mặt sân được tung ra lập tức cho các tiền đạo. Barca khiêu khích đối thủ bằng chính quả bóng họ đang cầm, và sử dụng trái bóng đó như một củ cà rốt”.

Thay đổi của Enrique

Phần tiếp theo của câu chuyện là lịch sử. Barcelona thắng Liga 3 lần, vô địch Champions League 2009, 2011 với Messi chơi số 9 ảo. Cá nhân Messi giành liên tiếp 4 Quả bóng vàng, xác lập những kỉ lục vĩ đại. Nhờ Pep Guardiola, khả năng chuyền bóng, vốn là phẩm chất bị đánh giá thấp hơn thực tế của Messi được nhìn nhận đúng mực. Mùa 2007-08 khi chơi tiền đạo cánh, Messi chỉ thực hiện 13 đường kiến tạo cho Barca trên tất cả các mặt trận. Con số tăng lên đáng kể khi anh đá tiền đạo ảo: 16 đường kiến tạo mùa 2008-09; 22 đường kiến tạo mùa 2010-11; 20 đường kiến tạo mùa 2011-12…

Màn trình diễn của Messi trận gặp APOEL. 

Nền tảng của tiki-taka là các đường chuyền ngắn, gắn bó, dày đặc như một mạng lưới. Nhưng đột biến của tiki-taka lại là các đường chuyền theo trục dọc hoặc chéo mặt sân như Villas-Boas nói. Trước khi bắt đầu mùa này, Xavi Hernandez là tác giả phần lớn những lát cắt chết người ấy: thực hiện tròn 180 đường kiến tạo cho đồng đội ghi bàn trong hơn 6 năm qua, nhiều hơn tổng cộng 60 đồng đội của anh tại Barcelona đã thực hiện. Đầu mùa này, Xavi bị cất lên ghế dự bị, tạo điều kiện để Ivan Rakitic chơi thay. Rakitic thay Xavi xây nền cho tiki-taka bằng các đường chuyền ngắn (luôn chuyền khoảng 100 đường/trận, trước Levante là 127 đường), nhưng không/hoặc chưa thực hiện được các “lát cắt chéo”. Messi thay anh thực thi công việc.

Messi dọn đường cho Suarez?

Chỉ qua 4 trận đầu, Messi đã thực hiện 5 đường kiến tạo cho các đồng đội. Anh thường lùi sâu, hơi chếch sang phải, đi bóng, trước khi bấm bóng qua đầu hàng thủ đối phương; hoặc trong các pha phản công thì tỉa bóng sang hai cánh cho Neymar, Munir. Vai trò của Messi về cơ bản vẫn là tiền đạo ảo, nhưng không còn là hỗ trợ hàng tiền vệ Barcelona trong nhiệm vụ kiến tạo nữa, mà trở thành thực thi nó. Đó là khác biệt rõ nhất của Messi mùa giải này so với các năm trước.

Màn trình diễn của Messi trận gặp Levante.

Cách xử lý của Luis Enrique có thể là một giải pháp để khi Luis Suarez trở lại vào cuối tháng 10, hàng công Barcelona không bị rối? Suarez cứ yên tâm trở lại ghi bàn, vì anh đã có một chân chuyền thượng thặng phía sau. Messi hiện tại cũng giống Wayne Rooney của Man United, cầu thủ đóng vai một tiền vệ sáng tạo thay vì tiền đạo, bởi hàng công Quỷ đỏ đã có Van Persie và Falcao. Mẫu cầu thủ như Messi chúng ta cũng có thể thấy ở Francesco Totti, một tiền vệ sáng tạo chơi tiền đạo ảo, rồi tiền vệ cánh trái - học trò cũ của Luis Enrique tại Roma.

Phương án dùng Messi của Luis Enrique không hứa hẹn thành công cho Barcelona mùa này, nhưng sẽ giúp Messi khai phá thêm một khả năng nữa, cũng ở đẳng cấp thượng thừa của anh, nhưng lâu nay chúng ta ít khi đề cập: Chuyền bóng.