Góc nhìn chuyên gia: Tây Ban Nha không cần tiki-taka

Cách đây một năm, HLV Luis de la Fuente đã bước vào giải đấu quan trọng đầu tiên của ông cùng đội tuyển Tây Ban Nha (TBN), trong một cảnh huống hết sức bấp bênh.

1. TBN đã lọt vào bán kết UEFA Nations League vào tháng Sáu năm ngoái, một giải đấu mà họ giành quyền tham dự nhờ vào người tiền nhiệm Luis Enrique. Họ thua đau trước Scotland 3 tháng trước đó và những nghi ngờ đổ dồn vào De la Fuente.

Kinh nghiệm của ông là một vấn đề lớn, với hai lần bị sa thải ở giải... hạng ba Tây Ban Nha. Đã chưa có số má gì lại thích động đến người có số má: Ông De la Fuente từ chối gọi lên tuyển huyền thoại Sergio Ramos, người đã cầu xin được trở lại và được dư luận TBN ủng hộ. Vào tháng Hai năm ngoái, ở tuổi 36, sau khi cảm thấy không thể lay chuyển De la Fuente, Ramos quyết định từ giã sự nghiệp quốc tế.

May mắn làm sao, TBN đã giành chức vô địch Nations League. Đây là chiếc cúp đầu tiên mà TBN giành được kể từ thế hệ thống trị 2008-2012. Một năm tiếp theo, đội bóng của De la Fuente đã đứng đầu bảng đấu khó nhất tại EURO 2024. Thành tích này đi kèm với một lối chơi thuyết phục, và người được ca ngợi nhiều nhất lúc này là De la Fuente, kiến trúc sư của quá trình tái thiết TBN hậu thời kỳ Tiki-taka.

Chiến thắng 1-0 trước Albania đảm bảo thành tích tuyệt đối ở vòng bảng của TBN và cho thấy sự tự tin của De la Fuente, người đã thực hiện... 10 sự thay đổi trong đội hình xuất phát. Ferran Torres, người đã không ghi bàn trong TBN ở một trận quốc tế từ tháng Một, đã ghi bàn thắng quyết định và giành giải Cầu thủ xuất sắc nhất trận. TBN lọt vào vòng knock-out với 3 chiến thắng, ghi được 5 bàn và giữ sạch lưới.

2. TBN của kỷ nguyên thống trị thế giới từ 2008-2012 nổi tiếng nhờ chiến thuật và phong cách nhất quán của mình. Nhưng sau khi thế hệ của Xavi, Iniesta và Sergio Busquets chia tay vũ đài thế giới, họ rơi vào một cuộc khủng hoảng về bản sắc: Cách chơi Tiki-taka dường như đã bị bắt bài, và đội tuyển cần một làn gió mới.

Ông De la Fuente chắc chắn không phải một lựa chọn hàng đầu về mặt chiến thuật, với lý lịch quá khiêm tốn. Nhưng những khám phá của tờ The Athletic cho thấy rằng ông phù hợp với đội tuyển TBN thời kỳ tái thiết như thế nào, khi hoàn toàn tập trung vào khía cạnh tinh thần và con người.

Mục tiêu chính của ông với nhóm này là tạo ra một bầu không khí đoàn kết, trong một tập thể mà ai cũng có cảm giác mình là một phần trong đó. Và nó đã thành công.

The Athletic viết: "Một nguồn tin từ bộ phận giúp việc của đội tuyển cho biết: 'De la Fuente thực sự ghét thái độ tồi hay biểu cảm cau có trong đội". Kể từ khi nhậm chức vào cuối năm 2022, ông đã đặt mục tiêu gửi tin nhắn cho nhân viên của Liên đoàn bóng đá TBN sau mỗi đợt Tây Ban Nha thi đấu để cảm ơn họ vì đóng góp của họ. Nếu có một đầu bếp, nhân viên an ninh hay thực tập sinh nào đó chưa được cho vào nhóm WhatsApp chung, De la Fuente cũng yêu cầu Liên đoàn cung cấp thông tin của họ và tự mình gửi tin nhắn cho từng người một.

Đấy là chi tiết cho thấy sự ám ảnh của ông về tinh thần tập thể, và đấy là lý do để De la Fuente quyết định không gọi Sergio Ramos. Một trường hợp tương tự khác là tiền vệ Dani Ceballos của Real Madrid.

Ceballos trước đây là ngôi sao của đội U21 Tây Ban Nha dưới sự dẫn dắt của De la Fuente, nhưng anh đã bị người thầy cũ thẳng tay gạt khỏi đội tuyển TBN. Cầu thủ 27 tuổi đã mâu thuẫn với tiền vệ Gavi của Barcelona sau những trận El Clasico gần đây. Ceballos đã phạm sai lầm sau khi đề cập đến chuyện đó vào thời điểm tập trung cùng đội tuyển TBN, và kể từ đó, anh bị loại khỏi đội.

3. Mỗi cầu thủ Tây Ban Nha đều rất phấn khởi khi trở thành một phần của đội. De la Fuente đã làm việc với việc kết nối và phân phối vai trò giữa các cầu thủ của mình. Ông rất hiểu một số cầu thủ vì kinh nghiệm phong phú của mình ở các cấp độ đội tuyển quốc gia.

Hơn một nửa số tuyển thủ TBN hiện tại được De la Fuente dẫn dắt trước khi ông tiếp quản đội tuyển quốc gia. Rodri, Unai Simón và Mikel Merino đã chơi cùng nhau trong đội U19 dưới quyền ông và giành chức vô địch châu Âu năm 2015.

Fabian Ruiz, Dani Olmo và Mikel Oyarzabal được gọi vào tuyển trẻ 4 năm sau đó và giành chức vô địch tại giải U21 châu Âu, nơi Fabian giành giải Cầu thủ xuất sắc nhất trận chung kết. Alex Remiro, Ferran Torres, Alex Baena, Pedri và Marc Cucurella đều được ông quản lý ở cấp độ U19 hoặc U21. Ngay cả Jesus Navas, 38 tuổi, cũng từng được De la Fuente chỉ bảo ở đội trẻ Sevilla. Đội tuyển TBN hiện tại không phải một tập thể đậm đặc về mặt chiến thuật, nhưng chơi bóng thoải mái và gắn kết như những đối tác hòa đồng và thân thiết. De la Fuente đã mở ra một góc nhìn khác về thành công trong bóng đá: Không phải là anh áp đặt được triết lý đến đâu, mà là việc anh thấu hiểu mọi người như thế nào. Trên hết, bóng đá là câu chuyện về con người.

Phạm An