Kiểm soát sự thiên vị tiêu cực

(lienminhbng.org) - Từ vụ quấy rối tình dục trong showbiz chưa kết thúc, đến vụ án Nguyễn Khắc Thuỷ dâm ô với bản án quá “nhẹ nhàng” gây bức xúc cộng đồng... Những sự tranh cãi, bức xúc liên tục bủa vây trên các phương tiện truyền thông dễ dàng đưa người đọc vào ma trận của những cảm xúc tiêu cực: Tức giận, buồn bã, xót xa…

• Bị kết tội dâm ô trẻ em, bị cáo Nguyễn Khắc Thủy kháng cáo
• Vụ dâm ô trẻ em ở Bà Rịa - Vũng Tàu: Khởi tố bị can đối với Nguyễn Khắc Thủy

Trên thực tế, não bộ của chúng ta vốn đã được “thiết kế” để quan tâm tới những điều tiêu cực hơn là những điều tốt đẹp và ý nghĩa. Giáo sư Tâm lý học Rick Hanson giải thích rằng điều này dựa trên việc tổ tiên của chúng ta từ xưa đã phải nhận thức và tránh những mối nguy hiểm hàng ngày như thú dữ hay hiểm họa thiên nhiên có những tác động nguy cấp đến sự tồn tại của con người….

Chúng ta được di truyền những “gen” nhận thức tiêu cực đó. Đó là lý do vì sao những chuyện buồn thường ảnh hưởng trong cuộc sống sâu đậm hơn những niềm vui rất nhiều.

Sự thiên vị tiêu cực này sẽ rất hữu ích trong trường hợp khẩn cấp, khi cần phải nhận diện và tránh được những mối nguy hiểm trong cuộc sống. Tuy nhiên, nếu để chúng chiếm quyền kiểm soát và biến tất cả thế giới xung quanh ta trở nên bi quan, đầy tức giận lẫn hận thù, thì việc đó nhẹ sẽ có thể làm bạn không thể tìm được niềm vui trong cuộc sống, nặng thì tác động làm ảnh hưởng tới tâm lý của chính bạn và những người xung quanh.

Trong khi nếu thực sự muốn tìm kiếm và nhìn nhận, chúng ta vẫn sẽ thấy những điều tốt đẹp giản dị nở hoa trong cơn giông bão.

Phiên toà phúc thẩm vụ án ấu dâm gây phẫn nộ là thế. Nhưng sau khi cộng đồng và những người có ảnh hưởng lên tiếng, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp, Bộ trưởng Bộ LĐ,TB&XH, Tòa Tối cao cũng đều đã có ý kiến cần phải xem xét lại vụ án. Chúng ta vẫn có thể tin tưởng bởi vì còn đó những người thực sự có tâm đang nỗ lực mang lại công bằng và lẽ phải.

***

Chuyển sang những cảm xúc đau buồn, mất mát. Trước tấm gương hy sinh anh dũng của hai “hiệp sĩ bắt cướp” Sài thành, nhiều nghệ sĩ Việt đã lên tiếng kêu gọi cộng đồng chung tay chia sẻ sự mất mát với các anh và gia đình. Đó là những hoàn cảnh thiếu vắng người thân, hoang mang về tương lai khi rơi vào cảnh sa cơ lỡ vận. Những hành động tử tế như đến thắp hương, động viên chia sẻ, quyên góp tiền ủng hộ… vẫn đang được nhân rộng với mong muốn bù đắp phần nào những nỗi đau ấy.

Sự việc thương tâm xảy ra, rất nhanh chóng chúng ta đã thấy được những hành động nỗ lực của các cơ quan đoàn thể. Hai nghi phạm chính của vụ án “hiệp sĩ đường phố” đã bị bắt và chúng sẽ phải chịu tội trước pháp luật. Chủ tịch UBND TP.HCM đã chỉ đạo công an cần có giải pháp bảo vệ các hiệp sĩ đường phố. Còn với những hiệp sĩ khác, khi được hỏi, đều khẳng định họ sẽ không bao giờ ngừng lại công việc nghĩa hiệp mà bản thân đang theo đuổi, để góp phần đẩy lùi tội phạm. Sự hy sinh của đồng đội không làm các anh trở nên bi quan hay tiêu cực, trái lại nó còn trở thành động lực để tiếp tục làm nhiều thêm những điều ý nghĩa.

****

Sẽ thật tuyệt vời nếu những thiên vị tiêu cực ban đầu trở thành chất xúc tác cho những hành động tử tế của mỗi người, dù lớn dù nhỏ, dù có hiệu quả ngay hay là hướng tới lâu dài.
Sự thiên vị tiêu cực sẽ trở nên vô nghĩa nếu chúng ta bất bình, bi quan, bi lụy. Hãy kiểm soát sự thiên vị tiêu cực, để thấy được những điều tử tế và tốt đẹp vẫn diễn ra kể cả trong những hoàn cảnh ngặt nghèo nhất của cuộc sống.

Bị kết tội dâm ô trẻ em, bị cáo Nguyễn Khắc Thủy kháng cáo

Ngày 28/11, ông Nguyễn Khắc Thủy, người vừa bị Tòa án nhân dân thành phố Vũng Tàu tuyên phạt 3 năm tù giam về tội “Dâm ô trẻ em” trong phiên tòa sơ thẩm ngày 17/11, đã hoàn tất thủ tục gửi đơn kháng cáo toàn bộ bản án.

Hạ Hồng Việt