Lịch sử những vụ tai nạn hàng không kinh hoàng tại Nepal: 19 vụ trong 10 năm, từng bị EU cấm bay

Ngày 15/1, Hãng hàng không Yeti Airlines của Nepal thông báo, một máy bay ATR-72 chở 72 người của hãng này đã gặp nạn gần sân bay quốc tế Pokhara ở miền Trung Nepal.

Cơ quan hàng không dân dụng Nepal (CAAN) thông báo chiếc máy bay cất cánh lúc 10h33 phút (giờ địa phương) tại Sân bay Quốc tế Tribhuvan. Khi đến thành phố Pokhara, miền Trung Nepal, chiếc máy bay bất ngờ rơi xuống, vỡ thành nhiều mảnh và bốc cháy. Địa điểm tai nạn nằm giữa các sân bay nội địa và quốc tế của thành phố Pokhara.

Lực lượng cứu hộ tại hiện trường vụ máy bay rơi ở Pokhara, Nepal, hôm 15/1

Máy bay liên lạc lần cuối với sân bay Pokhara vào khoảng 10h50 sáng giờ địa phương, khoảng 18 phút sau khi cất cánh. Sau đó, nó rơi xuống hẻm núi sông Seti gần đó. Các lực lượng phản ứng đầu tiên từ quân đội Nepal và các sở cảnh sát khác nhau đã được triển khai tới hiện trường vụ tai nạn và đang tiến hành một chiến dịch cứu hộ, cơ quan hàng không dân dụng cho biết trong một tuyên bố.

Chiếc máy bay chở 68 hành khách (bao gồm 2 trẻ sơ sinh) cùng 4 thành viên phi hành đoàn, trong đó có 15 người nước ngoài. Bao gồm 5 người Ấn Độ, 4 người Nga, 2 người Hàn Quốc, 1 người Úc, 1 người Argentina, 1 người Ireland và 1 người Pháp.

Bầu không khí tang thương ở khu vực máy bay gặp nạn.

Sáng 16/1, sau 1 ngày tìm kiếm cứu nạn, ông Pemba Sherpa, người phát ngôn Hãng hàng không Yeti Airlines (Nepal), xác nhận với truyền thông rằng: "Tất cả đã thiệt mạng, gồm 68 hành khách và 4 thành viên phi hành đoàn".

Thủ tướng Nepal Pushpa Kamal Dahal cho biết ông "vô cùng đau buồn trước vụ tai nạn bi thảm". Người phát ngôn của thủ tướng cho biết chính phủ đã tuyên bố hôm 16/1 là ngày quốc tang để tưởng niệm các nạn nhân.

Người phát ngôn Cơ quan Hàng không Dân dụng Nepal Jagannath Niroula ví vụ rơi máy bay hôm 15/1 như là tai nạn hàng không khủng khiếp nhất tại quốc gia này trong vòng 5 năm trở lại đây. 

Các nhân viên cứu hộ làm việc tại hiện trường vụ rơi máy bay ở Pokhara, Nepal ngày 16/1

Lịch sử đen tối của những vụ tai nạn hàng không kinh hoàng tại Nepal từ năm 2010

Từ vụ tai nạn thảm khốc vừa xảy ra tại thành phố Pokhara, nhìn lại lịch sử ngành hàng không Nepal có thể thấy, nhiều năm trở lại đây, ngành này đã bùng nổ với những hoạt động như chuyên chở người và hàng hóa tới các khu vực khó tiếp cận cũng như phục vụ những người nước ngoài yêu thích leo núi và trekking (đi bộ dài ngày, dã ngoại ngoài trời ở những nơi hoang dã).

Tuy nhiên, đã có rất nhiều vụ tai nạn xảy ra cướp đi sinh mạng của hàng trăm người, trong đó có rất nhiều du khách nước ngoài đi du lịch, hành hương.

Tháng 8/2010, một máy bay cỡ nhỏ của hãng hàng không Agni Air đã gặp nạn gần thủ đô Kathmandu vì thời tiết xấu khiến toàn bộ 14 người trên máy bay bao gồm 4 người Mỹ, 1 người Nhật và 1 người Anh thiệt mạng.

Năm 2010 cũng có 2 vụ tai nạn máy bay ở Nepal. Một vụ xảy ra vào tháng 12 khiến toàn bộ 22 hành khách và thành viên phi hành đoàn thiệt mạng khi máy bay rơi xuống khu vực miền Đông Nepal. Hầu hết các nạn nhân đều là người hành hương từ Bhutan.

Tháng 9/2011, một chiếc máy bay nhỏ chở khách du lịch đi ngắm cảnh vòng quanh núi Everest đã bị rơi xuống dườn núi gần thủ đô Kathmandu khiến toàn bộ 19 người trên máy bay gặp nạn.

Cách đó 4 tháng, máy bay của hãng hàng không Agni Air chở những người hành hương Ấn Độ đã gặp nạn gần sân bay Jomsom ở miền Bắc Nepal khiến 15 người thiệt mạng và 6 người thoát chết một cách thần kỳ.

Riêng năm 2012, đã xảy ra 2 vụ tai nạn nghiêm trọng. Trong đó có một vụ xảy ra vào tháng 9/2012 khi một máy bay chở 19 người về phía núi Everest thì gặp nạn, lao xuống và bốc cháy ở vùng ngoại ô thủ đô Nepal khiến toàn bộ người trên máy bay thiệt mạng trong đó có 7 người Anh và 5 người Trung Quốc.

Tháng 2/2014, 18 người đã thiệt mạng khi một chuyến bay của hãng hàng không Nepal bị rơi tại huyện Arghakhanchi. Công tác cứu hộ trong vụ tai nạn này đã trở thành nỗi ám ảnh với nhiều người vì họ đã chứng kiến rất nhiều bộ phận thi thể nạn nhân, đồ đạc rải rác khắp vùng núi này.

Năm 2015, Tổ chức Hàng không Dân dụng Quốc tế (ICAO), cơ quan của Liên Hợp Quốc, đã ưu tiên hỗ trợ Nepal thông qua chương trình Đối tác Hỗ trợ Thực hiện An toàn Hàng không. Hai năm sau, ICAO và Nepal tuyên bố hợp tác giải quyết các vấn đề an toàn.

Với sự hỗ trợ của ICAO, Nepal đã có nhiều cải thiện trong tiêu chuẩn an toàn bay, nhưng vẫn đối mặt nhiều thách thức và các vụ tai nạn chết người tiếp tục diễn ra. 

Tháng 2/2016, một máy bay Twin Otter do hãng hàng không Tara Air vận hành đã rơi xuống sườn núi tại huyện Myagdi khiến toàn bộ 23 người trên máy bay thiệt mạng. Liên tiếp vào tháng 3/2018, một chuyến bay từ thủ đô Dhaka của Bangladesh đã gặp nạn khi hạ cánh tại sân bay Kathmandu ở thủ đô Nepal, lao vào sân bóng và bốc cháy. Sự việc khiến 51 người thiệt mạng, đánh dấu vụ tai nạn hàng không chết người nhiều nhất trong hàng chục năm tại Nepal.

Hiện trường tai nạn máy bay ở sân bay Kathmandu, Nepal, tháng 3/2018 khiến 51 người thiệt mạng. Ảnh: Reuters

Tháng 4/2019, cũng xảy ra một vụ tai nạn liên quan tới máy bay nhỏ. Khi máy bay đang chuẩn bị cất cánh gần Núi Everest thì bị chệch khỏi đường băng đâm vào 2 trực thăng khiến 3 người thiệt mạng, 3 người khác bị thương.

Gần nhất là vụ tai nạn xảy ra vào tháng 5/2022 liên quan tới máy bay do hãng hàng không Nepal Tara Air khai thác khởi hành từ Pokhara đâm vào núi khiến tất cả 22 người bao gồm 16 người Nepal, 4 người Ấn Độ và 2 người Đức thiệt mạng.

Địa hình "thù địch" là yếu tố khiến Nepal trở thành địa danh nguy hiểm nổi tiếng trong ngành hàng không.

Là một quốc gia có 29 triệu người, có 8 trong số 14 ngọn núi cao nhất thế giới, trong đó có đỉnh Everest. Những dãy núi hiểm trở tuyệt đẹp khiến nơi đây trở thành điểm du lịch nổi tiếng.

Nhưng địa hình này gây nhiều khó khăn cho phi công và kiểm soát viên không lưu, đặc biệt khi thời tiết xấu. Mọi thứ càng nghiêm trọng hơn do nhu cầu sử dụng máy bay cỡ nhỏ để hạ cánh xuống các vùng đồi núi xa xôi.

Theo báo cáo an toàn năm 2019 của Cơ quan Hàng không Dân dụng Nepal (NCAA), "địa hình thù địch" của đất nước là một trong những "thách thức lớn" mà các phi công phải đối mặt.

Máy bay chở khách Twin Otter của hãng Yeti Airlines cất cánh từ sân bay Lukla ở phía đông Nepal.

Báo cáo của NCAA cho thấy máy bay cỡ nhỏ từ 19 chỗ ngồi trở xuống dễ xảy ra tai nạn hơn tại Nepal, trong khi đây là phương tiện hàng không chính ở nước này.

Sân bay ở thị trấn Lukla, đông bắc Nepal, cửa ngõ lên đỉnh Everest, được gọi là sân bay nguy hiểm nhất thế giới. Đường băng ở Lukla nằm trên vách đá lưng chừng núi, ngay cạnh một vực thẳm. Nhiều tai nạn chết người đã xảy ra ở đây, trong đó có vụ rơi máy bay cỡ nhỏ năm 2008 khiến toàn bộ 18 người trên máy bay tử vong và vụ rơi trực thăng năm 2019 khiến tất cả 7 người, trong đó có Bộ trưởng Hàng không Dân sự và Du lịch Nepal, tử vong.

Việc thiếu đầu tư để nâng cấp đội máy bay cũ cũng làm tăng nguy cơ đối với ngành hàng không Nepal.

Do vậy, từ năm 2013, Liên minh châu Âu đã cấm tất cả các hãng hàng không của Nepal bay vào không phận khu vực này vì lo ngại an toàn

Nguồn: Tổng hợp