Ngày Thế giới không thuốc lá 31/5: Thuốc lá và các bệnh về phổi

(lienminhbng.org)- Hàng năm, vào ngày 31 tháng 5, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) và các đối tác toàn cầu kỷ niệm Ngày Thế giới không thuốc lá. Chiến dịch hàng năm là cơ hội để nâng cao nhận thức về tác hại của việc hút thuốc và hút thuốc thụ động, khuyến khích nói không với thuốc lá.

Thi Vẽ tranh cổ động về phòng chống tác hại của thuốc lá

Sáng 10/3, tại Cung Văn Hóa Lao động Hữu nghị Việt Xô Hà Nội, Quỹ Phòng, chống tác hại (PCTH) của thuốc lá phối hợp Hội Mỹ thuật Việt Nam tổ chức lễ phát động Cuộc thi Vẽ tranh cổ động PCTH của thuốc lá.

Chủ đề của Ngày Thế giới không thuốc lá 2019 là "Thuốc lá và các bệnh về phổi". Các Chiến dịch truyền thông hưởng ứng Ngày Thế giới không thuốc lá nhằm tăng cường nhận thức về:

- Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe: từ các bệnh ung thư đến các bệnh hô hấp mãn tính.

- Vai trò quan trọng của lá phổi khỏe mạnh đối với sức khỏe con người.

- Kêu gọi các nhà hoạch định chính sách ủng hộ các chính sách phòng chống tác hại thuốc lá hiệu quả để giảm nhu cầu sử dụng thuốc lá.

- Tăng cường sự quan tâm và thu hút sự tham gia của các tổ chức, cá nhân trong hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá.

Thuốc lá gây nguy hiểm cho sức khỏe phổi của mọi người trên toàn thế giới như thế nào:

Ngày Thế giới không thuốc lá 2019 sẽ tập trung làm rõ những tác hại do thuốc lá gây ra đối vớisức khỏe lá phổi của người dân trên toàn thế giới. Các tác hại này bao gồm:

Ung thư phổi

Hút thuốc lá là nguyên nhân chính gây ung thư phổi. Sử dụng thuốc lá là nguyên nhân gây ra hơn hai phần ba số ca tử vong do ung thư phổi trên toàn cầu.

Hút thuốc thụ động (như tại các nơi làm việc, tại nhà, trong môi trường khép kín...) cũng làm tăng nguy cơ ung thư phổi cho người không hút thuốc nhưng thường xuyên hít phải khói thuốc

Bỏ thuốc lá giúp làm giảm nguy cơ mắc ung thư phổi: sau 10 năm bỏ hút thuốc, nguy cơ ung thư phổi giảm xuống khoảng một nửa so với người hút thuốc.

Bệnh hô hấp mãn tính

Hút thuốc lá là nguyên nhân hàng đầu gây bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính (COPD) - một tình trạng tích tụ chất nhầy và mủ trong phổi người hút thuốc dẫn đến ho, đau ngực và khó thở. Nguy cơ mắc bệnh COPD đặc biệt cao ở những người hút thuốc từ khi còn trẻ, vì các chất độc trong khói thuốc lá làm suy giảm sự phát triển của phổi.

Khói thuốc lá cũng là nguyên nhân làm trầm trọng thêm bệnh hen suyễn, góp phần gây ra tàn phế và tử vong cho cả người hút thuốc và người hút thuốc thụ động

Bỏ thuốc lá là phương pháp hiệu quả nhất để làm chậm tiến triển của bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính và cải thiện các triệu chứng hen suyễn.

Những tác hại của hút thuốc lá thụ động đối với hệ hô hấp của trẻ nhỏ

Trẻ sơ sinh tiếp xúc với các chất độc trong khói thuốc từ khi còn ở trong bụng mẹ sẽ bị chậm phát triển chức năng phổi.

Trẻ nhỏ tiếp xúc với khói thuốc thụ động có nguy cơ bị phát bệnh hen suyễn hoặc làm bệnh hen trầm trọng hơn, tăng nguy cơ mắc viêm phổi, viêm phế quản và thường xuyên nhiễm trùng đường hô hấp dưới.

Trẻ em hút thuốc thụ động từ khi còn nhỏ có thể phải chịu những hậu quả sức khỏe ở tuổi trưởng thành như tăng nguy cơ mắc bệnh bệnh phổi tắc nghẽn mãn tính do việc bị nhiễm trùng đường hô hấp dưới thường xuyên khi còn nhỏ.

Trên toàn cầu, ước tính mỗi năm có tới 165. 000 trẻ em chết trước 5 tuổi do nhiễm trùng đường hô hấp dưới vì hút thuốc thụ động gây ra.

Lao phổi

Bệnh lao gây hại cho phổi và làm giảm chức năng của phổi. Bệnh sẽ trầm trọng hơn ở những người hút thuốc.

Khoảng một phần tư dân số thế giới có nhiễm vi khuẩn lao tiềm ẩn, khiến họ có nguy khởi phát thành mắt bệnh lao. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh lao cao gấp đôi những người không hút thuốc

Ở những bệnh nhân đang mắc bệnh lao, nếu tiếp tục hút thuốc thì sự kết hợp của bệnh lao với các tác hại của khói thuốc lá, sẽ làm tăng đáng kể nguy cơ tàn tật và tử vong do suy hô hấp.

Ô nhiễm không khí

Khói thuốc lá có thể tồn tại trong không khí tới năm giờ đồng hồ kể cả khi không còn nhìn thấy hoặc ngửi thấy.

Khói thuốc lá làm ô nhiễm không khí, đặc biệt trong môi trường khép kín, tại các khu vực trong nhà.Với hơn 7.000 hóa chất, trong đó có 69 là chất gây ung thư, sự ô nhiễm các chất độc hại trong khói thuốc là nguyên nhân làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi, các bệnh hô hấp mãn tính và giảm chức năng phổi cho những người sống và làm việc tại các nơi này

Mục tiêu của chiến dịch Ngày thế giới không thuốc lá 2019

Biện pháp hiệu quả để bảo vệ sức khỏe phổi là không hút thuốc và giảm tối đa việc tiếp xúc với khói thuốc lá thụ động.

Mặc dù đã có bằng chứng hết sức rõ rệt về tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe lá phổi, tuy nhiên tại nhiều quốc gia nhận thứccủa một bộ phận lớn công chúng, và đặc biệt là của những người hút thuốc về tác hại của thuốc lávà hút thuốc lá thụ động đối với sức khỏe lá phổi còn hạn chế; vai trò của hoạt động phòng chống tác hại thuốc lá nhằm bảo vệ sức khỏe lá phổi vẫn còn chưa được ưu tiên.

Chiến dịch Ngày thế giới không thuốc lá 2019 sẽ nâng cao nhận thức về:

- Nguy cơ đối với sức khỏe của hút thuốc lá và hút thuốc lá thụ động;

- Mối nguy hiểm đặc biệt của sử dụng thuốc lá đối với sức khỏe phổi;

- Mức độ tử vong và bệnh tật trên toàn cầu từ các bệnh phổi do hút thuốc lá gây ra, bao gồm cả bệnh hô hấp mãn tính và ung thư phổi;

- Bằng chứng mới về mối liên hệ giữa hút thuốc lá và tử vong do bệnh lao;

- Hậu quả của việc tiếp xúc với khói thuốc thụ động đối với sức khỏe lá phổi của con người ở các nhóm tuổi khác nhau;

- Tầm quan trọng của lá phổi khỏe mạnhđối với cơ thể mỗi người

- Các hành động và biện pháp khả thi mà người dân và các quốc gia có thể thực hiện để giảm thiểu nguy cơ đối với sức khỏe phổi do sử dụng thuốc lá.

Chủ đề Thuốc lá và sức khỏe lá phổi có ý nghĩa đối với các chương trình toàn cầu khác

Giảm sử dụng thuốc lá, giảm bệnh tật và tử vong do hút thuốc, bảo vệ sức khỏe lá phổi sẽ góp phần vào sự thành công của các nỗ lực quốc tế nhằm kiểm soát các bệnh không lây nhiễm (NCD), lao,và làm giảm ô nhiễm không khí để bảo vệ sức khỏe.

Chiến dịch này là cơ hội để thu hút sự quan tâm của các quốc gia, các tổ chức, cá nhân trong việc chủ động và tăng cường thực hiện gói các biện pháp kiểm soát thuốc lá hiệu quả MPOWER–là nội dung chính của Công ước Khung về Kiểm soát Thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới (WHO FCTC).

Kêu gọi hành động

Để đạt được mục tiêu Phát triển bền vững (SDG) nhằm giảm một phần ba tỷ lệ tử vong sớm do các bệnh không lây nhiễm gây ra vào năm 2030, phòng, chống tác hại của thuốc lá cần phải được coi là ưu tiên hàng đầu của các quốc gia và cộng đồng trên toàn thế giới.

Ở cấp độ quốc gia: Các quốc gia cần tăng cường phòng chống tác hại của thuốc lá thông qua việc thực hiện đầy đủ và mạnh mẽ các nội dung của Công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế thế giới bao gồm việc ban hành và tăng cường thực thi các chính sách phòng chống tác hại của thuốc lá.

Ở cấp độ gia đình: Cha mẹ và các thành viên khác trong gia đình, cộng đồng cần thực hiện các biện pháp để thực hiện môi trường trong lành không có khói thuốc lá nhằm bảo vệ sức khỏe của chính mình và con cái, người thân của mình.

PTTT