Nghe ca trù ở ngôi nhà xưa của Tú Uyên

07/02/2019 20:16 GMT+7 | Văn hoá

(lienminhbng.org) - Mỗi tối thứ Bảy và sáng Chủ nhật hàng tuần, Nhà hát Bích Câu của Nghệ sĩ Ưu tú Vân Mai lại mở các buổi biểu diễn và dạy ca trù miễn phí.

'Khảo cổ' để giữ hương hỏa cho ca trù

'Khảo cổ' để giữ hương hỏa cho ca trù

Tự trào, Bùi Trọng Hiền gọi những gì vừa làm là cuộc khảo cổ cho ca trù. Khảo cổ, bởi những thứ ấy gần như chỉ còn là chút "hương hỏa" vớt vát từ quá khứ thẳm sâu, nhưng vẫn đủ để hình dung về những gì mà nghệ thuật ca trù từng có...

Nhà Tú Uyên sáng đèn mỗi tối thứ Bảy

Tương truyền rằng xưa có một chàng nho nhã tên Tú Uyên đã may mắn gặp Tiên. Họ yêu thương và sống hạnh phúc với nhau trong một ngôi nhà nhỏ trước khi lên cõi tiên. Tại ngôi nhà năm xưa của Tú Uyên, người dân đã dựng cơ sở thờ tự còn lưu giữ lại đến ngày nay. Đó là Bích Câu Đạo Quán.

Theo Nghệ sĩ Ưu tú Vân Mai (Nguyễn Thị Mai), điều hành Nhà hát Bích Câu, biểu diễn ca trù đã xuất hiện ở đây từ khoảng 600 năm - cùng thời điểm với việc xây dựng đền Tiên Ông, thuộc tổng thể Bích Câu Đạo Quán.

Và truyền thống biểu diễn ca trù tại Bích Câu Đạo Quán vẫn được tiếp tục đến ngày hôm nay bằng các hoạt động của Nhà hát Bích Câu. Cách đây 28 năm, nghệ sĩ ca trù Việt Vân đã sinh hoạt tại đây. Sau khoảng một thập kỷ, bà Việt Vân chuyển sang đình Hàng Bạc và nghệ sĩ Vân Mai chính thức tiếp quản Bích Câu Đạo Quán. Nhà hát Bích Câu ra đời sau sự kiện trên.

Chú thích ảnh
Một buổi biểu diễn của Nhà hát Bích Câu - Nguồn: Nhà hát Bích Câu

Nhiều năm nay, nhà hát đã tổ chức đều đặn hai hoạt động chính. Đó là các buổi biểu diễn vào tối thứ Bảy và các lớp học ca trù vào sáng Chủ nhật hàng tuần. Tất cả đều mở cửa miễn phí cho công chúng.

Trả lời báo Thể thao & Văn hóa (TTXVN), nghệ sĩ Vân Mai cho biết “chỉ có một mục tiêu duy nhất là làm sao để quảng bá ca trù rộng rãi cho lớp trẻ”.

Những khó khăn để duy trì hoạt động

Nhưng từ mục tiêu đến thực tế rất khó khăn. Ca trù không giống như các bộ môn nghệ thuật truyền thống ở Việt Nam. Ca trù rất cầu kỳ về mặt thưởng thức. Người tiếp nhận không chỉ phải có một nền tảng nhạc lý vững chắc, học vấn mà yếu tố không gian và thời gian còn được quy định rất chặt chẽ.

Không gian diễn xướng ca trù nhỏ, phải là không gian thính phòng. Đặc tính này đã thu hẹp đáng kể khả năng quảng bá đối với công chúng. Nhưng nếu không tuân thủ nghiêm ngặt điều ảnày thì thứ gọi là “ca trù” mà chúng ta mong muốn bao tồn không phải là ca trù nữa.

Dẫu cho rất nhiều khó khăn nhưng Nhà hát Bích Câu đã xác định buộc phải hành động. Không thể vì khó mà không làm. Dẫu cho việc dạy ca trù buộc phải truyền khẩu, thì nhà hát vẫn kiên trì thực hiện. Tất cả để truyền thống tốt đẹp từ ngôi nhà năm xưa của chàng Tú Uyên và nàng Tiên Giáng Kiều từng sinh sống sẽ vẫn được duy trì và phát huy trong xã hội hiện đại.


Buổi diễn đầu tiên trong năm mới Kỷ Hợi 2019 của Nhà hát Bích Câu sẽ diễn ra vào tối ngày mùng 5 Tết (9/2/2019) tại Bích Câu Đạo Quán lúc 19h30. Công chúng vào cửa miễn phí.

Nguyễn Thành

Cùng chuyên mục
Xem theo ngày
Đọc thêm