Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung được minh oan và… “thắng kiện”

(TT&VH) - Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung vừa có chuyến du hành Singapore từ ngày 30/8 đến ngày 3/9 và trở về với một kết quả khả quan: “thắng kiện” các ca sĩ nước ngoài vi phạm quyền tác giả ca khúc Vầng trăng khóc. Có thể nói đây là lần đầu tiên nhạc sĩ Việt Nam kiện các ca sĩ nước ngoài từ khi bản quyền âm nhạc được thực thi tại Việt Nam…

Theo Nguyễn Văn Chung, ca khúc Vầng trăng khóc được anh sáng tác nhạc và lời từ năm 2002. Công ty Nhạc xanh mua, được Khánh Ngọc và Nhật Tinh Anh biểu diễn (2003) và trở thành bài “hit” trong thị trường âm nhạc. Năm 2004 clip Vầng trăng khóc nằm trong đĩa Như em vẫn yêu của Khánh Ngọc và đĩa Tình anh vẫn như thế của Nhật Tinh Anh.

Từ năm 2008 đến nay, trên Internet đã lần lượt xuất hiện các phiên bản ca khúc Vầng trăng khóc của các ca sĩ nước Lào, Campuchia, Thái Lan và Trung Quốc. Cứ mỗi lần như vậy Nguyễn Văn Chung lại bị nghi là đạo nhạc.

Bức xúc vì những “nghi án” đạo nhạc, Nguyễn Văn Chung đã viết đơn kiện gửi tới Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam...

TT&VH có cuộc trò chuyện với nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung.

* Anh có thể nói lại “lịch sử” vụ kiện bản quyền ca khúc Vầng trăng khóc đối với các ca sĩ Lào, Thái Lan, Campuchia, Trung Quốc?

- Năm 2008 khi ba phiên bản bài Vầng trăng khóc xuất hiện trên mạng và nhiều bài báo đặt nghi vấn Nguyễn Văn Chung đạo nhạc, tôi rất bức xúc. Vì vậy vào cuối năm 2008 tôi đã viết đơn gửi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam, đề nghị xác nhận quyền tác giả của tôi đối với ca khúc Vầng trăng khóc. Trung tâm có hứa là sẽ chuyển đơn đến các nước bạn để làm rõ vấn đề này. Tuy nhiên, chỉ có Lào trả lời rằng đó là bài dân ca miền núi của Lào.

Đến năm 2009, khi clip của ca sĩ người Trung Quốc do Công ty Thiên Lạc phát hành (9/2009) xuất hiện trên mạng, một lần nữa việc đạo nhạc lại xôn xao. Ngay sau đó tôi đã làm đơn kiện gửi Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc Việt Nam - nơi mà tôi ủy thác tác quyền những bài hát của mình - đề nghị Trung tâm làm những việc cần thiết để bảo vệ quyền lợi cho tôi. Được biết, Trung tâm đã chuyển đơn này đến Liên minh quốc tế các hiệp hội nhạc và lời thế giới (CISAC). Và hơn 1 năm sau, vừa qua CISAC và VCPMC có những trả lời đối với trường hợp ca khúc Vầng trăng khóc nhân chuyến đi của tôi đến Singapore. Thật ra đây cũng chỉ là một chuyến đi kết hợp, việc chính là một số cán bộ liên quan đến lĩnh vực bản quyền đi tập huấn.

Nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung (trái) và ông Melvin Tan tại trụ sở COMPASS (Singapore)

* Kết quả của việc kiện tụng thế nào?

- Trong buổi họp mang tính chất thông báo, có đại diện của CISAC và COMPASS. Ông Melvin Tan, Giám đốc bộ phận giấy phép và giải quyết tranh chấp của Hiệp hội Nhạc sĩ và Nhà sản xuất Âm nhạc Singapore (COMPASS), người trực tiếp theo dõi vụ kiện này nói rằng, với những dữ liệu xuất hiện trên Internet (những clip) và trong công chúng (album được phát hành), thì phiên bản Vầng trăng khóc của Nguyễn Văn Chung xuất hiện đầu tiên, những clip và album có phiên bản giống bài Vầng trăng khóc của các ca sĩ Lào, Thái Lan, Campuchia và Trung Quốc xuất hiện sau đó đều không ghi tên tác giả. Với thực tế như vậy, COMPASS xem là vi phạm quyền tác giả và công nhận nhạc sĩ Nguyễn Văn Chung là tác giả của ca khúc Vầng trăng khóc.

Tại Singapore, họ đã chính thức cập nhật ca khúc Vầng trăng khóc với tên tác giả là Nguyễn Văn Chung trong phần mềm lưu trữ và quản lý thông tin toàn bộ ca khúc khu vực châu Á - MIS@ASIA - với mã số 6558306.

* Đó là việc công nhận của COMPASS, còn chuyện kiện chủ nhân các clip Vầng trăng khóc xuất xứ từ Lào, Campuchia, Thái Lan và Trung Quốc thì như thế nào?

- Ông Edmund Lam, Chủ tịch COMPASS nói rằng, theo Công ước Berne, các nước Lào, Campuchia và Thái Lan nằm trong nhóm các nước đang phát triển, họ được hưởng chế độ ưu đãi về tác quyền nên chúng ta không kiện được, chỉ có thể kiện ca sĩ Trung Quốc, nhưng theo kinh nghiệm của ông ta thì việc này rất nhiêu khê, mất nhiều thời gian, công sức mà hiệu quả không cao.

* Anh có ý định tiếp tục kiện ca sĩ Trung Quốc đã vi phạm quyền tác giả ca khúc Vầng trăng khóc không?

- Không. Tôi cảm thấy như thế là đủ. Vầng trăng khóc đã được xác nhận bản quyền của Nguyễn Văn Chung trong kho nhạc châu Á - Thái Bình Dương của CISAC là tôi thấy đã thỏa mãn. Vì tiếp tục kiện ca sĩ Trung Quốc sẽ mất rất nhiều thời gian. Mặc khác, tôi sợ rằng mọi người nghĩ rằng mình “bám” vào Vầng trăng khóc để nổi tiếng. Tôi muốn đầu tư thời gian cho những sáng tác mới của mình.

* Theo anh thì vai trò của Trung tâm Bảo vệ quyền tác giả âm nhạc VN và những tổ chức tác quyền có hợp đồng hợp tác với VN trong vụ việc này như thế nào?

- Dù hơi muộn, nhưng họ cũng rất nhiệt tình và có trách nhiệm, kinh phí đi lại, ăn ở của Chung cũng do bên Trung tâm lo.

* Cảm tưởng của anh sau vụ việc này là gì?

- Giờ đây tôi cảm thấy rất nhẹ nhõm, việc bị nghi đạo nhạc đã được “giải thoát”, tôi tự hào mình là một nhạc sĩ “sạch”. Trước đây thì rất buồn và uất ức, tại sao việc hiển nhiên như vậy mà nhiều người không hiểu được, cứ đặt cho mình nghi án đạo nhạc?

Qua sự việc này cũng thấy đôi lúc chúng ta hơi tự ti, sính ngoại, cứ có 2 bài nhạc giống nhau là lập tức đặt nghi án nhạc sĩ Việt Nam “đạo”, chứ không nghĩ là họ “đạo” của mình...

* Cảm ơn anh về cuộc trò chuyện này!

Bình Minh (thực hiện)