13/11/2013 10:10 GMT+7 | Thế giới
- Mỗi năm nước ta có hơn 1 triệu lao động mới ở nông thôn gia nhập thị trường lao động. Họ đi đâu? Mong muốn của kế hoạch nhà nước là mỗi năm, sẽ có nửa triệu thanh niên này đi vào lĩnh vực nông nghiệp, nửa còn lại đi vào công nghiệp và dịch vụ, nghĩa là nửa triệu ở lại nông thôn, và nửa triệu vào nền kinh tế phi nông nghiệp. Thử nhìn xem thực tế ra sao?
Nửa triệu đi vào lao động ở nông thôn thì: chủ yếu lao động giản đơn vì cơ giới hóa và hợp tác hóa không phát triển, việc xây dựng chuỗi giá trị không diễn ra bởi sản xuất không gắn được với tiêu thụ, thị trường. Dạy nghề thì có triển khai về số lượng nhưng không thiết thực vì không đáp ứng chuyển biến mới, nhu cầu mới của thị trường lao động. Khuyến nông không khuyến thương nên sản phẩm đầy sân, đầy kho mà không tiêu thụ được. Còn thanh niên đi vào khu vực phi nông nghiệp thì chưa đến 20% vào các xí nghiệp, doanh nghiệp; 80% đi vào khu vực lao động không chính thức. Ngay cả các khu công nghiệp mọc lên, lấy nhiều đất canh tác của nông dân thì nay nhiều khu cũng hầu như bỏ hoang, đâu có mấy nhà máy đi vào hoạt động để thu hút nông dân trẻ?
Khi bạn trẻ nông thôn loanh quanh chốn ruộng vườn với nỗi bế tắc về sinh kế thì cái gì “neo” họ lại với cuộc sống lành mạnh? Văn hóa. Nhưng chính các giềng mối của văn hóa cũng suy thoái dần dần và ngày càng đi dần về phía tệ nạn xã hội. Nhậu nhẹt giờ đã thành văn hóa giao tiếp trong làm ăn và cả giao tiếp gia đình thân thuộc, xóm làng. Ma túy hoành hành như không có lực cản. Có những xã như tôi biết, trai trẻ chết về AIDS và ma túy nhiều đến kinh hoàng. Nhẹ nhất là…cờ bạc, đá gà và dĩ nhiên, không tiền mà máu đỏ đen ám chướng thì không đánh vợ hạch tiền, lột tiền mẹ cha mới là lạ!
Tôi làm báo. Tôi nghĩ về sức đề kháng của văn hóa, khi mà kinh tế dường như bế tắc. Nhưng bây giờ, sức đề kháng ấy còn bao nhiêu và gốc gác, chỗ dựa là đâu? Vì vậy, tôi nghĩ, cứ ngồi chờ đợi sự thay đổi từ chiến lược, chính sách thì biết đến bao giờ. Cứ bắt tay ngay hôm nay, ngay bây giờ.
Hãy nói với mỗi bạn trẻ, trong bối cảnh như vậy, hãy xác tín, còn con người, chính sức mạnh của con người sẽ gầy dựng lại được hết. Hãy tìm hiểu kỹ vùng đất quê hương bạn, trong muôn vàn khó khăn sẽ vẫn có những hạt mầm đang sống, đang tồn tại. Hãy chắt chiu những mầm xanh ấy, rủ nhau, cùng nhau chung tay tìm ra những mầm xanh ấy và vun đắp bằng sức lực thực sự của mình. Hiểu thị trường để đừng bị tách ra khỏi cuộc làm ăn kinh doanh thời này. Hiểu rằng mình phải tham gia vào chuỗi giá trị kinh tế nông nghiệp của chính địa phương mình, và kết nối với cái chung để làm ra những giá trị.
Cũng đã có nhiều người tự khởi hành, hay được bạn bè giúp đỡ mà vươn lên được. Người Việt mình đâu dễ bó tay ngồi ngáp? Phải tìm tới họ, học kinh nghiệm thành công và thất bại của họ và tự kiến tạo con đường đi lên cho mình. Lập chí, lập thân, lập nghiệp không là những từ sáo rỗng khi mà thanh niên nông thôn hiểu vùng đất và cuộc sống nơi mình đang gắn bó, tin vào bàn tay khối óc của mình, tìm được hướng hành động thiết thực và tham gia vào mạng lưới mà mình là thành viên tích cực, để đi lên bằng đôi chân chính mình.
* Xin cảm ơn bà
Đăng nhập
Họ và tên
Mật khẩu
Xác nhận mật khẩu
Mã xác nhận
Đăng ký
Xin chào, !
Bạn đã đăng nhập với email:
Đăng xuất
