"Săn" mảnh vỡ thiên thạch

(lienminhbng.org) - Trong khi kính vỡ, tường nứt chưa được dọn dẹp và người bị thương chưa ra viện hết sau vụ nổ hình thành từ một thiên thạch cỡ lớn lao xuống nước Nga, người ta vẫn đã vội vã nghĩ tới việc thu gom các mảnh vỡ thiên thạch nhằm nghiên cứu và cả kiếm tiền từ sự kiện vũ trụ vô cùng đặc biệt này.

Với các thợ săn thiên thạch, sự kiện thiên thạch cỡ lớn lao xuống vùng Chelyabinsk của Nga vào ngày 15/2 là cơ hội kiếm tiền có một không hai.

Thiên thạch nặng hàng ngàn tấn

Một mảnh nhỏ thiên thạch đã được dự báo sẽ đạt giá tới hàng chục ngàn đô la. Mảnh lớn hơn có thể đạt giá tới hàng trăm ngàn đô la. "Tôi vẫn chưa thể ngủ được trong vòng 2 ngày qua vì sự kiện này" - Michael Farmer, người điều hành trang web Meteor Hunter nói - "Đây là sự kiện diễn ra một lần trong đời. Chúng ta chưa từng thấy điều gì như thế này trong vòng một trăm năm vừa qua. Nó gây hứng thú về mặt khoa học và cho giới sưu tầm. Thật may mắn, có vẻ như sẽ có rất nhiều mảnh thiên thạch để sưu tầm".

Theo cơ quan hàng không vũ trụ Mỹ (NASA), thiên thạch đã lao xuống Chelyabinsk dường như là tảng "đá trời" lớn nhất từng đâm trúng Trái đất trong hơn một thế kỷ. Các nhà khoa học NASA đã ước tính thiên thạch có đường kính 15 mét, tức bằng một chiếc xe buýt cỡ lớn, và nặng chừng 6.400 - 9.100 tấn. Lực nổ của nó tương đương với 470 kiloton, bằng 30 lần quả bom ném xuống Hiroshima. Tuy nhiên nó không gây hư hại lớn bởi vụ nổ diễn ra ở độ cao lớn trên bầu khí quyển.

Kích thước được dự báo lớn của tảng thiên thạch khiến những người như Farmer bồn chồn không yên. Ông nói rằng mình đã có kế hoạch đi tới Chelyabinsk ngay khi biết tin thiên thạch phát nổ ở đây. "Buổi sáng ngày tiếp theo diễn ra sự kiện, tôi đã bốc điện thoại để xin visa. Tôi muốn có visa và tới Nga nhanh nhất có thể. Khi dạng sự kiện như thế này xảy ra, anh biết rằng từng giờ trôi qua đều quý giá nên anh phải nhanh chóng xử lý sao cho nhanh nhất có thể" - ông nói.

Ai cũng "thèm" mảnh vỡ thiên thạch

Nhưng các tay săn lùng thiên thạch không phải là những người duy nhất đi tìm mảnh vỡ. Các nhà khoa học cho biết những mảnh vỡ của thiên thạch có thể chứa nhiều thông tin quan trọng, như thành phần và nguồn gốc của nó. Người ta tin rằng thiên thạch có thể tới từ một vành đai thiên thạch, hoặc tới từ một thiên thể lớn hơn và thông qua nó, người ta có thể hiểu được phần nào cơ chế phát tán thiên thạch của các thiên thể lớn này.

Ngoài ra, theo chuyên gia thiên thạch hàng đầu Alan Rubin, thành phần của một số thiên thạch có chứa thông tin về thuở sơ khai của hệ Mặt trời.

"Thông qua việc nghiên cứu thiên thạch và xác định xem chúng tới từ đâu, chúng ta có thể tạo nên một bản đồ về hệ Mặt trời ở thời điểm sơ khai. Việc này sẽ giúp chúng ta nghiên cứu tốt hơn về nguồn gốc của cả hệ Mặt trời" - ông nói - "Tôi sẽ không bỏ lỡ cơ hội này".

Trong khi phần lớn thiên thạch có thể đã bốc hơi từ việc ma sát với bầu khí quyển ở tốc độ cao, do kích thước lớn nên vẫn còn một phần không nhỏ thiên thạch chắc chắn đã tới được mặt đất. Đó là quan điểm của Marc Fries, một chuyên gia theo dõi thiên thạch và là nhà khoa học cao cấp tại Viện khoa học hành tinh ở Tucson đánh giá.

Và khi các nhà khoa học Nga đang làm rõ loại thiên thạch nào đã rơi xuống Trái đất, những hình ảnh và đoạn video tải lên mạng về các mảnh đá nhỏ, màu đen tìm thấy gần hồ Chebarkul đang đóng băng nằm ở tỉnh Chelyabinsk, nơi một mảnh thiên thạch lao xuống, đã phần nào cho thấy cấu trúc của nó.

"Các hình ảnh cho tôi biết ngay rằng thiên thạch không phải loại có thành phần sắt chiếm đa số. Vì thế khả năng thiên thạch là loại chondrite, tức có thành phần đá chiếm đa số" - Fries nói với trang OurAmazingPlanet.

Xôn xao mua bán

Cho tới thời điểm bài báo này lên khuôn, các thợ lặn Nga vẫn chưa thể tìm thấy bất kỳ mảnh vỡ thiên thạch nào.

Thiên thạch tới Trái đất thường rơi vào 2 nhóm chính: thành phần sắt và thành phần đá chiếm đa số. Các thiên thạch thuộc nhóm sắt có thành phần là 90% sắt trong khi các thiên thạch chondrite chủ yếu có thành phần là đá và các mảnh sắt nhỏ.

Thiên thạch có thành phần sắt chiếm đa số thường dễ bị vỡ trong bầu khí quyển hơn là thiên thạch chrondrite. Đây là lý do khiến Rubin cũng nghi ngờ thiên thạch rơi xuống Chelyabinsk là loại chondrite. Theo ông, các thiên thạch chondrite là loại rất thường gặp ở Trái đất. Rubin nói rằng hơn 70% các mảnh vỡ thiên thạch được tìm thấy ở Trái đất là loại chondrite.

Ngay sau sự kiện, hàng loạt quảng cáo đăng bán mảnh thiên thạch ở Nga đã được đưa lên rất nhiều trên trang đấu giá trực tuyến eBay. Nhưng theo Rubin, nhiều khả năng đây chỉ là các thiên thạch giả. "Có một bức hình tôi thấy trông giống như xỉ hình thành sau khi nấu thép" - ông nói với OurAmazingPlanet.

Theo Farmer, sưu tập thiên thạch để bán là hành động hợp pháp ở Nga, chừng nào người ta có giấy tờ rõ ràng. Ông cũng cho biết nhiều nhà sưu tập thiên thạch mình quen biết đều đã lên đường tới Nga. "Tôi tin rằng rất nhiều mảnh thiên thạch sẽ được bán trong vài ngày tới" - ông nói với OurAmazingPlanet.Farmer đánh giá giá trị của thiên thạch sẽ được quyết định bằng độ hiếm của nó - như thiên thạch có cấu trúc hóa học bất thường hay không và việc có nhiều mảnh thiên thạch được rao bán hay không.

Do tính chất quan trọng của vụ việc, hiện người Nga cũng đang tích cực tìm kiếm hồ băng ở vùng Chelyabinsk để phát hiện dấu vết của thiên thạch. Nhưng cho tới thời điểm bài báo này lên khuôn, các thợ lặn Nga vẫn chưa thể tìm thấy bất kỳ mảnh vỡ thiên thạch nào.

Tường Linh (theo ABC News)
Thể thao & Văn hóa