Ngạc nhiên chưa: Tu bổ Chùa Trăm Gian đang đi vào 'vết xe đổ'

(lienminhbng.org) - Chùa Trăm Gian lại tiếp tục có những sai phạm khi nhà chùa đã tu bổ vườn tháp và nhà ni vượt quá giới hạn cho phép. Nhà chùa còn để xưởng gỗ hoạt động trong khuôn viên bảo vệ di tích, ảnh hưởng tới cảnh quan và môi trường của di tích.

Chùa Trăm Gian là di tích lịch sử văn hóa Quốc gia ở xã Tiên Phương, huyện Chương Mỹ (Hà Nội). Năm 2012, tại di tích này đã xảy ra việc nhà chùa tự ý xây mới gác khánh và nhà Tổ khi chưa được sự cho phép của các cơ quan chức năng. Thế nhưng, sau những nỗ lực khắc phục, thời gian gần đây tại di tích Quốc gia này, lại tiếp tục có những sai phạm.

* Sai phạm nối tiếp sai phạm

Cuối năm 2014, khi Sở Văn hóa Thể thao và Du lịch Hà Nội (nay là Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) hoàn thành công tác tu bổ, tôn tạo di tích khắc phục những vi phạm lần đầu tại chùa Trăm Gian thì đến đầu năm 2015, công tác tu bổ vườn tháp và nhà ni cũng bắt đầu triển khai.

Khác với lần trước, lần tu bổ thứ hai này được các cơ quan chức năng có thỏa thuận đầu tư. Tuy vậy, sư thầy Thích Đàm Khoa (sư trụ trì chùa Trăm Gian) lại tự ý tu bổ sai so với thỏa thuận và các yếu tố gốc.

Có mặt tại chùa Trăm Gian ngày 23/9, phóng viên nhận thấy không gian, cảnh quan chùa không còn giữ được những nét cổ kính, khi vườn tháp bên trái Tam Bảo có 4 tháp trong tổng số 6 tháp mới tu bổ mang dáng dấp hiện đại. Hơn nữa, một tường đá xanh bao quanh tháp thay thế cho tường cũ rêu phong.

Điều này được sư Thích Đàm Khoa giải thích, trong một trận mưa bão vào tháng 9/2014, cây trám đen đường kính 1m cạnh vườn tháp bị đổ, làm đổ một đoạn tường phía trước, 2 tháp hư hỏng nặng, 1 tháp và hương án hư hại nhẹ, nền bị vỡ. Vì vậy, nhà chùa và các cơ quan liên quan trình các cấp có thẩm quyền xin tu bổ lại.

Tuy nhiên, sư thầy cũng thừa nhận khi tu bổ, nhà chùa đã nâng chiều cao của tháp và tự ý xây mới tường đá bao quanh. Trong khi chấp thuận đầu tư của cơ quan chức năng chỉ cho phép tu sửa 2 tháp bị hư hại nặng, hương án và tháp bị hư hại nhẹ, xây phần tường bao bị đổ, lát nền.

Không dừng lại ở đó, việc tu bổ nhà ni phía sau cũng không tuân thủ như thỏa thuận với cơ quan chức năng là thay mới một số dui, hoành bị mối mọt, lợp ngói phục chế theo thể thức cũ mà gần như thay đổi hoàn toàn kết cấu công trình.

Nếu trước đó nhà ni chỉ có 5 gian, giờ đây đã thay đổi thành 6 gian, 1 bậc thềm bị thay đổi thành 3 bậc thềm, tường được xây mới và các cấu kiện gỗ đều mới.

Nhà chùa còn cho xây công trình phụ khép kín sau mỗi gian nhà rất khang trang, hiện đại. Chỉ có vạt mái ngói phía trước là giữ được một nửa diện tích ngói cũ.

Giải thích về việc này, sư thầy trụ trì chùa Trăm Gian cho biết, nhà chùa xây dựng như vậy là để cho mọi người về lễ chùa, nếu có nghỉ lại cũng có chỗ ở sạch sẽ. Nguồn vốn tu bổ này do chính nhà chùa huy động, không phải vốn Nhà nước cấp và công trình đang trong giai đoạn hoàn thiện. Sư thầy cũng thừa nhận, việc tu bổ không đúng thỏa thuận đó là lỗi của sư thầy.

Bên cạnh đó, ngay cạnh chùa là một xưởng gỗ hoạt động ảnh hưởng tới không gian tôn nghiêm của di tích. Trong ngày 23/9, xưởng gỗ này bắt đầu di chuyển khi có chỉ đạo di dời của các cơ quan chức năng và có thể phải mất nhiều ngày nữa mới hoàn thành.

*  Phải báo cáo về Sở trước ngày 5/10

Bà Nguyễn Thị Minh, Phó Chủ tịch UBND xã đồng thời là Trưởng ban Quản lý di tích chùa Trăm Gian cho biết: Trong khuôn viên đất chùa Trăm Gian vẫn còn một số vật liệu gỗ thừa, các hạng mục cũ của chùa hư hỏng thay ra và một nhà mái tôn tạm để làm xưởng mộc tu sửa các hạng mục trong chùa nhưng chưa được thu dọn.

Từ ngày 10/9, UBND xã Tiên Phương đã về kiểm tra tại chùa và yêu cầu di dời xưởng gỗ khỏi nơi này để bảo vệ di tích; việc di dời phải hoàn thành trước ngày 26/9.

Tuy vậy, đối với việc tu bổ vườn tháp, nhà ni, bà Nguyễn Thị Minh thừa nhận là có những sai phạm, nhưng mức độ vi phạm tới đâu bà chưa nắm được. Theo bà Minh, chi tiết hồ sơ cấp phép tu bổ hai hạng mục này lại do Phòng Văn hóa thông tin huyện Chương Mỹ quản lý, xã không nắm được.

Về phía huyện Chương Mỹ, ông Đinh Mạnh Hùng, Phó Chủ tịch UBND huyện Chương Mỹ cho biết: Đang chỉ đạo Phòng văn hóa thông tin, UBND xã Tiên Phương kiểm tra, báo cáo để có hướng xử lý kịp thời.

Trước thực trạng trên, ngày 22/9, Ban Quản lý di tích danh thắng Hà Nội (Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội) đã phối hợp với Phòng Văn hóa thông tin huyện Chương Mỹ, UBND xã Tiên Phương kiểm tra hiện trạng công tác quản lý, bảo tồn và phát huy giá trị di tích chùa Trăm Gian. Cùng ngày, Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội đã có công văn gửi UBND huyện Chương Mỹ đề nghị địa phương chỉ đạo các phòng ban chức năng, UBND xã Tiên Phương và sư trụ trì tháo dỡ, di chuyển toàn bộ nhà xưởng và các cấu kiện gỗ sơ chế ra ngoài khu vực di tích, tổng vệ sinh sạch sẽ và đảm bảo môi trường khu vực di tích.

Sở cũng đề nghị huyện có kế hoạch tôn tạo, chỉnh trang, bóc bỏ các kiến trúc cấy ghép, mái che, mái vẩy tại di tích, bố cục lại các hạng mục phụ trợ đảm bảo việc phát huy hiệu quả giá trị di tích; đồng thời rà soát các nội dung tu sửa theo hồ sơ đã được cấp có thẩm quyền phê duyệt.

Sở đề nghị huyện Chương Mỹ báo cáo kết quả thực hiện công việc trên và việc tu sửa cấp thiết vườn tháp, mái nhà ni về Sở Văn hóa và Thể thao Hà Nội, trước ngày 5/10.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là trong suốt quá trình xây dựng, công tác kiểm tra giám sát của các cơ quan chức năng đến đâu và ai là người chịu trách nhiệm về những sai phạm đã xảy ra tại di tích Chùa Trăm Gian.

Đinh Thị Thuận (TTXVN)