Nghịch lý ngày sinh ở World Cup 2014
24/06/2014 16:23 GMT+7 | World Cup 2018
(lienminhbng.org) - Các nhà toán học đang tạo ra quy tắc cho World Cup, song thay vì chất lượng của bóng đá, đây lại là cơ hội để chứng minh một nguyên lý thống kê hấp dẫn có tên gọi "Nghịch lý Sinh nhật" (Birthday Paradox).
Dù có vẻ kỳ lạ song thực tế các nhà toán học không hề ngạc nhiên khi 16 trong tổng số 32 đội bóng tại World Cup có các cầu thủ trùng sinh nhật. Trong khi đó, các nhà thống kê đã biết từ lâu rằng trong bất kỳ nhóm 23 người nào, sẽ có khoảng hơn 50% cơ hội xuất hiện 2 người trùng sinh nhật. Giả thuyết này dường như vô lý song "Nghịch lý Sinh nhật" lại thực sự xảy ra. Thật may là World Cup có 32 đội bóng tranh tài với 23 cầu thủ là một minh chứng cho nguyên lý này.
Chính xác thì một nửa số đội bóng trong World Cup sẽ có ít nhất 1 người trùng sinh nhật, và trong 5 người thì có 2 ngày sinh nhật bị trùng. Nhà toán học Peter Frankl khẳng định đây không phải là ngẫu nhiên. "Thật khó để thuyết phục mọi người song đây là luôn là con số gần chính xác. Với 32 đội bóng và 23 người mỗi đội, 50% xác suất sẽ cho ra kết quả như dự đoán." Lấy một lớp học làm ví dụ, sẽ có rất nhiều người trùng sinh nhật với các bạn học và xác suất 2 học sinh trong một lớp 30 người có cùng sinh nhật là 70%. Với lớp có 41 học sinh, tỷ lệ này là 90%.
Nguyên lý này cũng được áp dụng chuẩn xác vào World Cup, với một nửa số đội bóng, trong đó có Brazil và đương kim vô địch Tây Ban Nha có ít nhất 1 cặp cầu thủ trùng sinh nhật, trong khi Argentina, Pháp, Hàn Quốc, Thụy Sĩ và Iran có 2 cặp. Theo đó, một số cầu thủ cùng đội bóng sẽ tổ chức sinh nhật chung tại World Cup, dù sâm panh và bánh ngọt có thể sẽ bị cấm.
Cụ thể, trong ngày 20/6, hai cầu thủ Asmir Begovic và Sead Kolasinac của đội Bosnia-Herzegovina nếu muốn mừng sinh nhật sẽ phải cụng ly trong bí mật- do họ có trận đấu quyết định với Nigeria ngày hôm sau. Về phần đội tuyển Hàn Quốc, cầu thủ Kwak Tae-hwi và Son Heung có thể ăn mừng sinh nhật ngày 8/7, nếu như đội của họ có thể tiến vào bán kết như đã từng làm được ở World Cup 2002. Trong khi đó, cầu thủ Benedik Howedes của Đức và tuyển thủ Saphir Taider của Algeria cùng tổ chức sinh nhật 4 năm một lần vì họ sinh vào ngày 29/2.
Frankl cho biết đôi lúc trong toán học, thật khó để giải thích các nguyên lý cho mọi người song ông đã thử khoảng 20 lần trong các bài giảng của mình và chỉ thất bại duy nhất một lần.
TTXVN
