Tranh cãi nảy lửa quanh hồi ký tác giả 'Giết con chim nhại'

Cuốn sách gây chú ý lớn trên thế giới do ghi lại tình bạn kéo dài nhiều năm giữa chị em Harper Lee và Alice Lee với tác giả Marja Mills. Cây viết này là cựu phóng viên của tờ Chicago Tribune, đã dọn tới sống tại Monroeville, trong một căn hộ ngay sát nhà của hai chị em vào năm 2004.

Người nói không

Theo mô tả của cuốn sách, Mills "đã dành 18 tháng kết bạn với 2 chị em", thông qua những buổi uống cà phê tại cửa hàng ăn nhanh McDonalds, những bữa trưa với cá tra. Mills còn đi cùng 2 chị em đến Laundroma, tới Alabama và làm những việc như cho vịt ăn cùng họ.

Harper Lee nổi tiếng là người sống kín đáo, không thích tiếp xúc với báo chí

Tuy nhiên, trong đêm trước buổi ra mắt cuốn hồi ký của Mills, nhà văn Harper Lee, tác giả cuốn Giết con chim nhại (To Kill A Mockingbird) đã kịch liệt lên án tác phẩm này. Bà bác bỏ tuyên bố của nữ nhà báo rằng mình đã cho phép việc viết hồi ký. Bà nói rằng bản thân cảm thấy "bị tổn thương, tức giận, và đau buồn" vì cuốn sách đó.

Đây không phải là lần đầu tiên nữ nhà văn 88 tuổi này khẳng định không hợp tác viết hồi ký. Năm 2011, khi ý định viết sách được công bố chính thức, bà Harper đã phát biểu ngắn gọn rằng: "Trái ngược với những tin tức gần đây, tôi không tham gia hợp tác với bất cứ cuốn sách nào được Marja Mills hay ai đó viết. Tôi không cho phép bất kỳ cuốn sách nào như vậy cả. Tất cả tuyên bố liên quan đều là sai trái".

Kẻ nói có

Tuy nhiên trong một E-mail gửi đến tờ CS Monitor, Mills đã khẳng định cô không tự ý viết sách khi chưa được sự đồng tình từ chị em nhà Lee. "Tôi chỉ có thể nói sự thật, rằng cả Nelle Harper Lee cũng như Alice F. Lee đã biết tôi viết cuốn sách này và tình bạn của tôi với họ vẫn tiếp tục được duy trì sau thời gian tôi ở Monroeville. Những câu chuyện họ chia sẻ đã được tôi kể lại trong cuốn hồi ký”.

Mills còn trích dẫn một lá thư do Alice Lee gửi với nội dung nói rằng cả Harper và Alice đều gửi lời chúc tốt lành đến cô. Cụ thể trong bức thư viết ngày 12/5/2011, Alice viết rằng thông tin Harper phản bác cuốn sách của Mills là không chính xác và Harper cũng không phát biểu bất cứ điều gì tương tự như vậy.

Lá thư của bà Lee gửi tới báo chí khẳng định bà không hợp tác viết sách với Marja Mills

Bức thư còn nhắc đến Tom Butts, người mà Mills nói là bạn tốt của Harper Lee, đã hỗ trợ cô viết cuốn The Mockingbird Next Door.

Vậy đâu là thật, đâu là giả? Có vẻ như không hề dễ dàng có được câu trả lời chính xác.

Như từ Entertainment Weekly chỉ ra, Harper Lee "đã không viết bất kỳ cuốn sách nào kể từ khi hoàn thành Giết con chim nhại. Bà không tham gia trả lời bất kỳ cuộc phỏng vấn nào, cũng như xuất hiện trước công chúng, do đó, không khó để tin rằng bà chẳng chúc tụng gì Mills cả.

Tuy nhiên, những người đã đọc sách Mills lại đánh giá những điều nữ nhà báo viết trong đó rất đáng tin. Cuốn sách chủ yếu mô tả tính cách nhẹ nhàng, tình cảm của Harper Lee, các thói quen của bà trong thời gian sống tại Monroeville như đến nhà thờ, dùng bữa với bạn bè hay đi câu cá.

Vẫn được đánh giá cao dù tranh cãi

Vì vậy, có thể Mills thực sự chưa từng làm bạn với chị em Lee. Nhưng cũng có khả năng Harper Lee đã thay đổi suy nghĩ của mình vào phút chót. Hoặc bà làm vậy bởi khó chịu khi báo giới quá chú ý tới cuốn sách.

CS Monitor cho rằng đây không phải là lần đầu tiên chủ nhân tiểu thuyết đạt giải Pulitzer năm 1961 công khai đả kích những người tìm kiếm thông tin về cuộc sống và công việc của bà. Gần đây Harper còn đâm đơn kiện khi quê hương lên kế hoạch mở bảo tàng để tôn vinh bà.

Một điều rõ ràng là dù có được Harper Lee cho phép hay không, cuốn sách của Mills vẫn nhận nhiều lời ca ngợi. Tác giả Heller McAlpin của tờ Washington Post nhận định: "Một cuốn hồi ký về hai người phụ nữ sống theo cách riêng của mình, nhưng luôn luôn được chỉ lối dẫn đường bởi những gì đã thấm nhuần trong họ, với ảnh hưởng tới từ cha đẻ, cũng chính là hình mẫu nhân vật Atticus Finch tại cuốn tiểu thuyết đầu tay và duy nhất của Harper".

Trong cuốn hồi ký về Harper Lee, Mills đã viết: "Tôi từng cho rằng mình cần giữ khoảng cách với Harper Lee, người nổi tiếng thích sự riêng tư, nhưng tôi đã không thể không tận hưởng việc được ở bên bà. Harper có thể từng dễ cáu giận, nhưng thực sự bà là một người bạn rất thú vị".

Hải Yến
Thể thao & Văn hóa