Tỷ phú David Rockefeller - một biểu tượng của nền kinh tế chính trị Mỹ

(lienminhbng.org) - Ông David Rockefeller, cựu lãnh đạo tập đoàn Chase Manhattan và cũng là người đứng đầu của gia tộc nổi tiếng, có ảnh hưởng bậc nhất tại Mỹ vừa qua đời hôm 20/3 (giờ địa phương), hưởng thọ 101 tuổi.

• Tỷ phú David Rockefeller qua đời

David Rockefeller là con của John D. Rockefeller Jr., người đã phát triển Trung tâm Rockefeller ở New York, và là cháu nội cuối cùng của ông trùm dầu mỏ John D. Rockefeller, người sáng lập hãng Standard Oil danh tiếng. Ông cũng là nhân vật đại diện cho thời kỳ mà các nhà lãnh đạo ngân hàng tầm cỡ toàn cầu có quan hệ mật thiết với các chính trị gia quyền lực nhất thế giới.

Trong thời gian lãnh đạo tập đoàn Chase, từ năm 1969 - 1981, Rockefeller đã tạo ra một mạng lưới các mối quan hệ bền chặt với các chính phủ và các tập đoàn đa quốc gia, điều khiến một số nhà quan sát cho rằng giới ngân hàng thậm chí có chính sách đối ngoại của riêng mình.

Tỷ phú David Rockefeller

Cái tên Rockefeller tượng trưng cho loạt chính sách ngân hàng của Mỹ không được ưa chuộng ở các quốc gia "con nợ". Ông cũng bị đả kích vì thúc đẩy quá trình mở đường thương mại với Trung Quốc và Liên bang Xô viết trong thời Chiến tranh Lạnh. Ngoài ra, Ủy ban ba bên, nhóm mà Rockefeller thành lập vào năm 1973 nhằm thúc đẩy quan hệ giữa Bắc Mỹ, Nhật Bản và Tây Âu, đã trở thành mục tiêu chỉ trích thường xuyên của các nhà tư tưởng cánh hữu và các nhà thuyết âm mưu, nói rằng Rockefeller và vây cánh của mình đang cố gắng tạo ra một chính phủ chỉ huy cả thế giới.

Rockefeller đã bị lôi kéo vào một vụ lùm xùm quốc tế vào năm 1979, khi ông và người bạn lâu năm Henry Kissinger đã giúp thuyết phục Tổng thống Mỹ Jimmy Carter chấp nhận việc Vua Iran tới Mỹ để điều trị bệnh ung thư lymphoma, giúp kết thúc cuộc khủng hoảng Iran.

Tổng thống Mỹ Ronald Reagan (phải) chào mừng David Rockefeller năm 1984

Rockefeller sinh ra tại Manhattan, là con út trong gia đình có 6 anh chị em. Ông trải qua thời thơ ấu tại New York và đã có cơ hội tiếp xúc với những nhân vật danh tiếng tại Mỹ như phi công Charles Lindbergh, Đô đốc Richard Byrd và bác sĩ Sigmund Freud.

Căn biệt thự 9 tầng nơi ông sinh ra, từng một thời là căn nhà lớn nhất New York, hiện nay là một phần của Bảo tàng Nghệ thuật đương đại, mà mẹ ông, Abby, đã giúp thành lập vào năm 1929.

Cả đời Rockefeller đam mê sưu tập bọ cánh cứng và mua bán các tác phẩm nghệ thuật. Một bức tranh của Mark Rothko mà ông mua vào năm 1960 với giá dưới 10.000 USD đã được đấu giá hơn 72 triệu USD vào tháng 5/2007.

Tài sản của ông, gồm các khoản đầu tư vào bất động sản, cổ phần của quỹ ủy thác gia đình và các cổ phần khác được tạp chí Forbes ước tính trị giá 3,3 tỷ USD vào tháng 3/2017. Seitel cho biết Rockefeller đã quyên tặng gần 2 tỷ USD trong suốt cuộc đời của ông cho các tổ chức, bao gồm Bảo tàng Nghệ thuật đương đại ở New York và Đại học Rockefeller.

Tháng 5/2015 là khoảng thời gian hiếm hoi ông xuất hiện trước công chúng. Tỷ phú tới Maine để kỷ niệm sinh nhật lần thứ 100 của mình và tặng 1.000 mẫu Anh (405 hecta) trên đảo Mount Desert cho công tác bảo tồn.

David Rockefeller tại Maine năm 2015

Rockefeller đã thành lập một số hiệp hội quốc tế và từ thiện như Hội châu Mỹ, Ủy ban ba bên (nhằm thúc đẩy hợp tác giữa Bắc Mỹ, Châu Âu và Nhật Bản), và Tổ chức Hợp tác thành phố New York (để giúp đỡ người nghèo trong thành phố).

Khi Rockefeller bước vào Chase Manhattan năm 1946, giá trị của tập đoàn là khoảng 4,8 tỷ USD, còn khi tỷ phú rút khỏi vai trò lãnh đạo vào tháng 4/1981, giá trị của nó là 76,2 tỷ USD. Dù vậy, tập đoàn này đã được Chemical Bank of New York mua lại vào năm 1996 và hiện nay đã trở thành một phần của JPMorgan Chase & Co.

Rockefeller xuất bản cuốn tự truyện mang tên Memoirs (Hồi ký), vào năm 2002 và tiếp tục đi làm mỗi ngày trong những năm 1990.

Rockefeller tốt nghiệp Đại học Harvard năm 1936 và cũng từng tốt nghiệp Trường Kinh tế London, nơi ông gặp Tổng thống tương lai John F. Kennedy và hẹn hò với chị gái Kathleen của ông. Rockefeller được trao bằng tiến sĩ kinh tế của Đại học Chicago vào năm 1940.

Từ năm 1940 - 1941, ông làm thư ký cho thị trưởng thành phố New York Fiorello LaGuardia và năm 1942 ông gia nhập quân đội Hoa Kỳ, phục vụ tình báo quân sự ở Bắc Phi và Pháp. Rockefeller được trao Huy chương French Legion of Honor.

Vợ của Rockefeller, Peggy, qua đời vào năm 1996. Họ có 6 người con và 10 đứa cháu.

Duy An
Theo Reuters