(TT&VH) - Chén thuốc độc đánh dấu sự ra đời của kịch nói Việt Nam năm 1921, song thực tế, trước thời điểm được coi là “Km 0” đó hơn 1 năm, kịch nói Pháp đã “du nhập” vào VN, chạm vào “tính sĩ diện dân tộc” của người Việt... Đó là những thông tin từ cuộc tọa đàm về Sự du nhập, hình thành kịch nói ở Việt Nam vừa diễn ra hôm 7/12 tại Hà Nội.
Theo PGS-TS Nguyễn Thị Minh Thái, người đầu tiên mang kịch nói về Việt Nam là học giả Nguyễn Văn Vĩnh.
Những sự khởi đầu trước năm 1921
Nhà viết kịch Vũ Đình Long
Năm 1906, Nguyễn Văn Vĩnh sang Pháp (để tổ chức gian hàng Bắc Kỳ tại Hội chợ thuộc địa ở Marseille) và được thưởng thức kịch nói Pháp. Ông đã rất thích thú: Tại sao lại có một hình thức kịch như thế này, ta đã có nhiều thể loại sân khấu truyền thống rồi, tại sao không lấy những cái hay này về mà dùng, mà xem tiếp.
Ngay hôm sau, ông viết thư cho Phạm Duy Tốn nói về cảm giác của ông khi rời khỏi nhà hát opera: Tôi choáng váng vì có một loại hình sân khấu hay như thế. Nguyễn Văn Vĩnh cũng nhận thức được các loại hình sân khấu của Việt Nam đều ở dạng kịch hát, kịch bản gần như chỉ ở dạng đề cương chi tiết, muốn dựng một vở kịch trên sân khấu, toàn bộ công nghệ sân khấu phải bắt đầu từ kịch bản văn học.
Về Việt Nam, Nguyễn Văn Vĩnh bắt tay ngay vào việc phải dịch những tác phẩm kịch sân khấu kinh điển của Pháp sang tiếng Việt Nam, cho đăng chùm hài kịch của Moliere: Trưởng giả học làm sang, Người bệnh tưởng, Lão hà tiện... liền nhiều kỳ trên Đông Dương Tạp chí của mình.
Vở kịch nói đầu tiên ở Việt Nam là vở Người bệnh tưởng của Moliere diễn ra tại Nhà hát Lớn Hà Nội vào ngày 25/4/1920. Đây là một hoạt động của Hội Khai trí Tiến Đức do một cặp vợ chồng người Pháp dàn dựng, diễn viên là người Việt, diễn bằng tiếng Việt do Nguyễn Văn Vĩnh dịch. Vở diễn này gây kinh ngạc cho khắp giới Tây học ở Hà Nội. Sau đó Hội Khai trí Tiến Đức tiếp tục dựng vở Trưởng giả học làm sang tạo nên một làn sóng sùng bái văn hóa Pháp ở phương diện kịch nghệ, nhất là đối với công chúng trẻ tuổi. Công chúng Hải Phòng và các thành phố khác cũng nhanh chóng yêu thích kịch nói. Những người làm sân khấu Việt buộc phải suy tư là tại sao có một sân khấu kỳ lạ như vậy mà mình không làm.
Với “tính sĩ diện dân tộc”, người Việt Nam muốn có sân khấu của mình, viết bằng tiếng Việt, do người Việt viết, do người Việt dựng, do người Việt diễn và cho người Việt xem. Nhiều vở diễn của người Việt được dàn dựng, như Ai giết người của Tô Giàng (diễn tháng 4/1920), Già kén kẹn hom của Phạm Ngọc Khôi (7/1920), Mảnh gương đời của Trần Tuấn Khải (5/5/ 1921), Chén thuốc độc của Vũ Đình Long (22/10/1921).
Chén thuốc độc vẫn là vở kịch nói đầu tiên
Tuy đã có một số vở kịch được diễn trước đó, song Chén thuốc độc của Vũ Đình Long được xem là vở diễn đầu tiên của kịch nói Việt Nam, bởi đây là lần đầu tiên Việt Nam có một vở kịch viết đúng chuẩn mực kịch phương Tây, diễn tả, theo sát hình thái, cảnh tình các vấn đề xã hội đương thời, chứ không đi theo lối ước lệ của tuồng chèo. Vì thế, ngày công diễn vở kịch, 22/10/ 1921 vẫn được xem là ngày khai sinh ra sân khấu kịch nói Việt Nam.
Sau đó, một loạt sáng tác kịch khác được hình thành. Nhưng kịch nói vấp một khâu quan trọng, chính là khâu đạo diễn. Đạo diễn ở nước ngoài được đào tạo trường lớp chính quy trong khi tất cả những người mong muốn có một nền kịch Việt Nam đều tự học. Người tự học về nghề đạo diễn kịch đầu tiên, kéo tinh thần tài tử này trong suốt nửa đầu thế kỷ 20 là Thế Lữ. Thế Lữ chỉ dám tự gọi mình là nhà dàn cảnh, không dám nhận là đạo diễn. Cho đến năm 1945, mới có thế hệ đạo diễn đầu tiên được đào tạo bài bản tại Trung Quốc là Dương Ngọc Đức, Nguyễn Đình Nghi, Trần Hoạt, Ngô Linh. Diễn viên đóng các vở kịch hồi ấy cũng không phải là những diễn viên chuyên nghiệp, thường mượn của sân khấu tuồng, chèo. Trăn trở với kịch nói, Thế Lữ, người anh cả của sân khấu hiện đại, đã mạnh dạn tập hợp những văn nghệ sĩ có tiếng và có học thức như Song Kim, Khánh Vân, Vũ Đình Hòe, Võ Lan Tâm... để làm kịch. Sự nghiệp dư, tài tử của sân khấu kịch diễn ra trong một thời gian dài, cho tới khi Thế Lữ cùng với Phạm Văn Đôn, Trịnh Như Lương, Trần Đình Thọ lập Ban kịch Thế Lữ. Ban kịch Thế Lữ với sự tham gia, cộng tác của nhiều nghệ sĩ có tiếng, thi sĩ, người có học thức khiến cho tình hình sân khấu kịch Việt Nam sáng sủa, dần đi vào chuyên nghiệp. Từ năm 1942, Ban kịch Thế Lữ đã biểu diễn thường xuyên tại Nhà hát Lớn, với thù lao, chế độ, tổ chức ổn định. Sân khấu kịch được chuyên nghiệp từ đó.
Các trận đấu của EURO 2024 đều vô cùng hấp dẫn và đầy kịch tính. Có một vé vào sân và xem trận đấu là ước mơ của rất nhiều người, vì vé đắt và bản thân việc mua được vé xem các trận EURO cũng là một việc không đơn giản.
Link xem trực tiếp bóng chuyền FIVB Challenger Cup 2024 hôm nay 7/7 - lienminhbng.org cập nhật kênh và link xem trực tiếp các trận bóng chuyền của ĐT nữ Việt Nam vs ĐT Bỉ.
Thủ môn ĐT Anh Jordan Pickford sử dụng một chai nước trên đó có in thông tin về tên cầu thủ Thụy Sĩ cùng thói quen đá luân lưu, nhờ đó giúp “Tam Sư” thắng luân lưu và vào bán kết EURO 2024.
Trận đấu giữa Novak Djokovic và Alexei Popyrin ở Wimbledon 2024 bị gián đoạn khi các cổ động viên ăn mừng chiến thắng của ĐT Anh trên chấm phạt đền trước Thụy Sĩ.
Tin nóng bóng đá Việt 7/7: Thủ môn Đặng Văn Lâm tổ chức hôn lễ bí mật với bạn gái Yến Xuân. Tiền vệ Việt kiều Séc thần tượng Quang Hải, Công Phượng và có khát khao khoác áo đội tuyển Việt Nam.
Với phong độ xuất sắc của chủ công cao 1m68 Đặng Thị Hồng, U20 nữ Việt Nam đã lội ngược dòng để đánh bại U20 Kazakhstan 3-1 ở giải bóng chuyền nữ U20 vô địch châu Á 2024.
Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay 7/7 - lienminhbng.org cập nhật các link xem trực tiếp bóng đá tứ kết Copa America 2024 và chung kết cúp Quốc gia Việt Nam diễn ra ngày 7/7/2024.
Lịch thi đấu bóng đá hôm nay 7/7, rạng sáng 8/7 - lienminhbng.org cập nhật nhanh và chính xác nhất lịch thi đấu và trực tiếp Copa America 2024, Cúp quốc gia Việt Nam.
Xem trực tiếp bóng đá VTV5 VTV6: Hà Lan vs Thổ Nhĩ Kỳ, vòng tứ kết EURO 2024 – lienminhbng.org cập nhật link xem trực tuyến trận Hà Lan vs Thổ Nhĩ Kỳ diễn ra lúc 02h00, 7/7.
120 phút nhạt nhoà của trận đấu Thuỵ Sĩ kết thúc bằng loạt phạt đền mà Anh đã chiến thắng sau khi đã kéo đối thủ vào đó. Giờ thì họ vào bán kết theo cách của riêng mình.
ĐT Anh đã giành tấm vé thứ ba vào bán kết EURO 2024 sau chiến thắng kịch tính 5-3 trước Thụy Sĩ trên chấm 11m. Jordan Pickford đã để lại dấu ấn khi cản phá thành công cú sút của Akanji.
Xem VTV5 VTV6 trực tiếp bóng đá hôm nay 6/7 - lienminhbng.org cập nhật các link xem trực tiếp bóng đá tứ kết EURO 2024, tứ kết Copa America 2024 và Play -off lên hạng V-League diễn ra ngày 6/7/2024.
ĐT Anh đã giành tấm vé thứ ba vào bán kết EURO 2024 sau chiến thắng kịch tính 5-3 trước Thụy Sĩ trên chấm 11m. Jordan Pickford đã để lại dấu ấn khi cản phá thành công cú sút của Akanji.