Hậu LHP Quốc tế Hà Nội 2016: Đừng để phim Việt 'tủi' trên sân nhà

(lienminhbng.org) - Có người nói phim Việt dự LHP Quốc tế Hà Nội IV (HANIFF 2016) “mất mùa”. Nhưng ngẫm lại thì điện ảnh Việt những năm gần đây rất ít quả ngọt, nếu không muốn nói “đất đai” cằn cỗi, thuộc diện cần phải chăm bón, cải tạo.

• Đạo diễn Lê Lâm, Bùi Thạc Chuyên, Nguyễn Hoàng Điệp nói về LHP Quốc tế Hà Nội
• LHP Quốc tế Hà Nội 'đẻ' giải mới an ủi 'Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh'?

Điện ảnh Philippines mới được mùa

HANIFF 2012, Philippines giành giải thưởng cao nhất: Phim dài xuất sắc với bộ phim Shackled (Bị còng tay).

HANIFF 2014, bộ phim The Coffin Maker (Người đóng quan tài) của Philippines đã được trao: Giải thưởng mạng lưới khuyến khích điện ảnh châu Á NETPAC và Giải Nam diễn viên xuất sắc cho Allen Dizon.

Năm nay, đảo quốc này tiếp tục giành 2 giải quan trọng: Đạo diễn xuất sắc, Nữ diễn viên chính xuất sắc với phim Ordinary People (Gia đình).

Có cơ hội theo dõi phim Philippines qua 3 mùa HANIFF, nhiều khán giả Việt Nam không khỏi ngạc nhiên và khâm phục. Hầu hết các bộ phim của Philippines được chiếu tại HANIFF đều nói về những người bình thường, nghèo khổ, bối cảnh phim rất đơn giản, kinh phí làm phim thấp, nhưng câu chuyện và cách kể lại làm lay động trái tim người xem.

Cảnh trong phim “Ordinary People” của Philippines

Các đạo diễn Philippines hay chọn những đề tài gai góc và dám đi đến tận cùng. Họ cũng rất chịu khó tìm tòi cách kể câu chuyện một cách độc đáo. Điện ảnh Việt hiện nay, dù đã có tiền để làm phim triệu đô, nhưng chưa làm được phim như Philippines.

Phim Philippines đã khẳng định được thương hiệu tại nhiều LHP quốc tế. Eduardo Roy Jr., đạo diễn phim Ordinary People từng có phim đoạt Giải Đặc biệt tại LHP Quốc tế Vancouver tại Canada, từng có phim được chọn vào LHP Quốc tế Berlinale.

Trúng số, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh được cử dự thi HANIFF 2016 là hai phim Việt hiếm hoi chọn đề tài xã hội, kể câu chuyện của những con người bình thường, mà khi xem khán giả nước ngoài cũng có thể hình dung về đời sống người Việt Nam. Nhưng so với phim Philippines còn có một khoảng cách lớn về ngôn ngữ điện ảnh.

Trong khu vực Đông Nam Á, điện ảnh Việt đang đứng trước nguy cơ bị điện ảnh Thái, Philippines, Malaysia, Singapore, thậm chí là Campuchia, bỏ lại phía sau.

Cần đầu tư phim dự thi HANIFF

Trong cuộc "so găng" với 12 phim dài dự thi tại HANIFF 2016, Trúng số và Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh gần như lọt thỏm. Phim của Canada, Pháp, Singapore, Philippines, Iran... có trình độ thực sự cách biệt so với phim Việt. Nhưng phim Việt năm nay cũng giành được đến 4 giải. Ngoài các giải do khán giả bình chọn ra, khó có thể nói là phim Việt không được... ưu ái?

LHP Quốc tế Hà Nội 'đẻ' giải mới an ủi 'Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh'?

Điện ảnh Việt năm nay chỉ giành được vài vài giải thưởng an ủi tại LHP Quốc tế Hà Nội IV (HANIFF). Phim xuất sắc được trao cho 'Remember' của Canada là hoàn toàn xứng đáng.

Trong lễ trao giải năm nay, đã có một giải sinh ra vào phút chót: Giải ghi nhận đặc biệt của BGK dành cho phim dài, trao cho Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh. Giải thưởng này không hề có trong cơ cấu giải thưởng chính thức, nên nó sẽ gây thắc mắc. HANIFF dẫu đã tổ chức tới lần thứ 4 nên những thay đổi điều lệ, cơ cấu giải thưởng như thế này không nên lặp lại để tạo uy tín của giải thưởng.

Trúng số, Tôi thấy hoa vàng trên cỏ xanh dù được chọn đại diện cho Việt Nam dự thi HANIFF 2016, nhưng chưa thực sự đạt được tiêu chí của các LHP Quốc tế, là đề cao phim có ngôn ngữ điện ảnh riêng, độc đáo.

Hãy thử nhìn về LHP Busan của Hàn Quốc, ngoài việc mở rộng cửa đón phim nước ngoài, nước chủ nhà có rất nhiều phim nội địa tham dự. Đó không chỉ là niềm tự hào, mà còn là uy tín, là nhân tố kích thích các nhà sản xuất, đạo diễn nước ngoài gửi phim về Busan.

HANIFF đã đi được đến mùa thứ 4, thiết nghĩ dù còn khó trăm bề về công tác tổ chức thì cũng đã đến lúc phải nghĩ đến việc đầu tư sản xuất phim nghệ thuật hướng tới HANIFF.

Trong chương trình của HANIFF có Trại sáng tác, Chợ dự án tạo điều kiện cho các nhà làm phim trẻ cơ hội học hỏi, phát triển dự án phim trên giấy, và tìm kiếm nhà nhà sản xuất. Tuy nhiên, đây là chương trình dành cho các nhà làm phim trẻ đến từ nhiều nước, 2 năm mới có một lần nên cơ hội cho các nhà làm phim trẻ Việt Nam đương nhiên sẽ ít đi.

HANIFF là liên hoan phim do nhà nước tổ chức. Nhiều người cho rằng, với số tiền hàng năm nhà nước vẫn đầu tư đặt hàng sản xuất những bộ phim làm xong chỉ để tuyên truyền rồi cất kho, nếu được chuyển sang đầu tư cho các nhà làm phim trẻ, tài năng làm phim hướng tới HANIFF có lẽ phim Việt sẽ bớt “tủi” trên sân nhà.

Ngọc Diệp
Thể thao & Văn hóa