Từ vụ Đàm Vĩnh Hưng, Hồng Quế: Phạt ai, ai phạt, bây giờ phạt ai?

Phạt ai?

Dĩ nhiên hai “tấm bia đỡ phạt” được nhắc tới nhiều nhất là ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng và người mẫu Hồng Quế. Tối 4/11, ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng “khóa môi” nhà sư Thích Pháp Định trên sân khấu phòng trà ca nhạc Không Tên, “bão” scandal truyền thông lên cấp 12, 13, giật trên cấp 13. Tối 25/11, người mẫu vừa qua tuổi vị thành niên Hồng Quế “lẻn” vào thảm đỏ Liên hoan phim Quốc tế Hà Nội trong bộ đầm ren xuyên thấu không khác gì một “Can Lộ Lộ mới của làng V-biz”. Mức phạt được chính thức đưa ra với ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng là 5 triệu đồng, chiểu theo Điều 16, Nghị định 75 Quy định xử phạt vi phạm hành chính trong hoạt động văn hóa với hành vi “lợi dụng giao lưu với khán giả để có những hành vi thiếu văn hóa, hoặc phát ngôn thô tục”. Đây là mức phạt cao nhất trong khung xử phạt ở lỗi này. Trường hợp Hồng Quế, hiện các cơ quan quản lý và thanh tra văn hóa chưa đưa ra quyết định cuối cùng về mức phạt. Đã có kênh truyền thông loan tin người mẫu vừa qua tuổi vị thành niên này có thể bị phạt 100 triệu đồng vì lỗi ăn mặc phản cảm, theo phát biểu của Thứ trưởng Bộ VH-TT&DL, Cục trưởng Cục NTBD, tuy nhiên, xét theo luật thì chuyện này khó có thể thực hiện. Bởi việc có thể nâng mức phạt theo quy định từ 2-5 triệu “lên 50-100 triệu, có bổ sung các hình phạt khác như không được xuất hiện trên báo, trên truyền hình trong một thời gian nhất định” như phát biểu của ông Vương Duy Biên mới chỉ là một đề xuất điều chỉnh nghị định, mà thực tế cho thấy việc điều chỉnh này cần khá nhiều thời gian. Bởi vậy, Hồng Quế có thể “yên tâm” rằng cô không “bị thiệt” so với Đàm Vĩnh Hưng.

Vụ "hôn môi" nhà sư của ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng và người mẫu Hồng Quế mặc trang phục không phù hợp, "đi chui" LHP Quốc tế Hà Nội đã trở thành "điểm nóng" vào cuối năm 2012.

Chẳng nói gì xa xôi, năm trước, cũng mặc đồ ren xuyên thấu, mà còn trên sân khấu biểu diễn chứ không phải chỉ trên thảm đỏ, nhưng ca sĩ Minh Hằng đã thoát án phạt một cách rất ngạc nhiên. Chiếc quần ren “nhìn thấy cả rốn” của Minh Hằng trên sân khấu Đêm mỹ nhân cũng gây “bão dư luận” không kém đầm “khoe nội y nhưng không thấy rốn” của Hồng Quế. Thanh tra Sở VH,TT&DL Quảng Bình đã xử phạt 3,5 triệu đồng đối với đơn vị tổ chức Đêm mỹ nhân vì vi phạm nội dung cấp phép biểu diễn nghệ thuật, trình diễn thời trang. Minh Hằng thoát án vì theo Thanh tra văn hóa thì việc thực hiện xử phạt đối với nghệ sĩ quá rắc rối (!). Cụ thể theo giải thích của Chánh thanh tra Bộ VH,TT&DL thì: “Về mặt quy định biểu diễn, nếu ca sĩ, diễn viên có mặt ở đó mới lập được biên bản và phải ký vào biên bản vi phạm hành chính thì chúng tôi mới có thể đưa ra quyết định xử phạt. Trong trường hợp này, ca sĩ Minh Hằng đã đi rồi, chúng tôi phải đưa biên bản về tận địa phương chị Minh Hằng sinh sống và yêu cầu chị Minh Hằng ký mới có thể xử phạt. Như thế rất khó khăn cho thanh tra, trong khi Thanh tra sở chỉ có 3 người, kinh phí hạn chế…”!

Nếu áp dụng vào trường hợp Hồng Quế, thì, ban tổ chức liên hoan phim có thể cũng bị xử phạt vì đã để một nhân vật không có trong danh sách khách mời, đàng hoàng “chui” vào thảm đỏ và điềm nhiên tạo dáng không khác gì một ngôi sao (nếu không phải chỉ là một người mẫu “chui” vào, mà một số thứ khác “mất an ninh” hơn thì sao? Công tác tổ chức, công tác an ninh đương nhiên nằm trong trách nhiệm của nhà tổ chức, tức Cục Điện ảnh)! Và ngay cả phòng trà ca nhạc Không Tên chẳng thể không liên can khi sự việc xảy ra trong chương trình do chính nơi này tổ chức và nhà tổ chức đã không kiểm soát được mọi chuyện diễn ra trên sân khấu.

Ai phạt?

Khá nhiều quyết định thiếu thống nhất và thiếu rõ ràng của các đơn vị quản lý văn hóa, các cơ quan văn hóa đối với những sai phạm của các nghệ sĩ, khiến không chỉ khán giả mà chính các nghệ sĩ nhận phạt cũng khó thấy tâm phục khẩu phục. Gần đây nhất, khi Cao Thái Sơn bị tố cáo hát nhép, live show Sao Mai - Điểm hẹn tại Huế đã hủy lời mời Cao Thái Sơn. Giải thích lý do, nhạc sĩ Huyền Thanh, Trưởng ban Tổ chức chương trình, đưa ra rất thuyết phục là “VTV muốn nghiêm túc phối hợp thực hiện Chỉ thị 65 của Bộ VH,TT&DL về chấn chỉnh hoạt động biểu diễn nghệ thuật”. Nhưng ca sĩ Thu Minh bị Sở VH,TT&DL TP.HCM phạt 3,5 triệu đồng vì ăn mặc hở hang trong đêm nhạc Ngàn sao hội tụ diễn ra ngày 20/4 tại Sân khấu Cầu Vồng (TP.HCM), liền sau đó vẫn xuất hiện trên ghế giám khảo Giọng hát Việt cũng của chính VTV.

Ngay trong vụ việc xử phạt ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng dư luận cũng thấy có những điểm không rõ ràng. Sự việc xảy ra tại TP.HCM, theo phân cấp quản lý, đương nhiên Sở VH,TT&DL TP.HCM phải là đơn vị đưa ra quyết định xử phạt hành chính. Sở này đã có buổi làm việc với ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng yêu cầu ca sĩ này tường trình về sự việc và hồ sơ vụ việc được chuyển qua Thanh tra sở để xử phạt theo luật định, tức từ 2-5 triệu đồng. Nhưng có lẽ, vì nhận thấy sự việc “rất nghiêm trọng” nên Cục NTBD “triệu hồi” ca sĩ Đàm Vĩnh Hưng ra Hà Nội. Và sau cùng, ca sĩ này nhận được án phạt từ Thanh tra Bộ VH,TT&DL với đúng bằng mức phạt mà Sở VH,TT&DL TP.HCM đã dự kiến ban đầu! Một số người gọi đây là hành động “giơ cao, đánh đúng luật” của Cục NTBD.

Bây giờ phạt ai?

Nghị định 79 không có một từ “phạt”, điều ấy cũng đúng với tinh thần quản lý văn hóa và các quy chế văn hóa: không thể và không nên lấy phạt làm gốc. Quản lý văn hóa chắc chắn không phải là ngồi đợi các nghệ sĩ phạm lỗi rồi thổi còi mà là hạn chế tối đa những cơ hội phạm lỗi. 50 triệu, 100 triệu đồng…chắc chắn không phải là cây đũa thần để “hô biến” những nhiễu nhương trong V-biz lúc này.