'Giá như Y Ban rút trước chung khảo thì hay hơn'

(lienminhbng.org) - Hôm qua (21/1), tại trụ sở Hội Nhà văn, Ban thường vụ Hội Nhà văn Việt Nam đã tiến hành phiên họp xem xét, thông qua Giải thưởng văn học năm 2012. Thông báo chính thức cho biết việc xét giải thưởng văn học năm 2012 của Hội đã được tiến hành theo đúng quy chế giải thưởng, từ khâu nhận tác phẩm đăng ký dự giải đến quá trình xét của hội đồng sơ khảo và hội đồng chung khảo.

Được biết, từ 217 tác phẩm tham dự, qua sơ khảo đã chọn được 15 tác phẩm vào chung khảo. Thường vụ BCH cũng đã chuẩn y với kết quả như hội đồng chung khảo giải thưởng Hội Nhà văn năm 2012 đã công bố vào ngày 16/1.

TT&VH phỏng vấn nhà văn Đình Kính ủy viên Ban chấp hành Hội Nhà văn, thành viên Hội đồng chung khảo Giải thưởng văn học năm 2012 Hội Nhà văn Việt Nam để làm rõ thêm một số dư luận xung quanh giải thưởng này.

Giải thưởng được tiến hành đúng quy chế

Nhà văn Đình Kính

* Trên một số trang mạng và một số tờ báo có đăng thư ngỏ của nhà văn Y Ban tuyên bố từ chối nhận bằng khen của Hội Nhà văn trao cho tiểu thuyết Trò chơi hủy diệt cảm xúc. Với tư cách là thành viên hội đồng chung khảo, ông thấy việc này như thế nào?

- Trước hết, ở thời điểm nhà văn Y Ban công bố thư ngỏ không nhận bằng khen của BCH trao cho tác phẩm Trò chơi hủy diệt cảm xúc của mình, mới chỉ có kết quả xét giải của hội đồng chung khảo. Kết quả này chưa được BCH phê duyệt. Tuy vậy, Y Ban hoàn toàn có quyền rút khỏi danh sách đề nghị tặng bằng khen của ban chung khảo. Đây là quyền của nhà văn và là việc bình thường. Nhưng giá như nhà văn Y Ban rút trước khi ban chung khảo tổ chức xét giải thì hay hơn.

* Có những sự ồn ào xung quanh giải thưởng, phải chăng là do có lỗi gì trong quy trình xét giải?

- Quy trình xét giải thưởng hàng năm của BCH Hội Nhà văn Việt Nam khóa VIII như sau: Ban sáng tác của Hội tập hợp danh sách tác phẩm đề cử do các nhà xuất bản, ban liên lạc nhà văn các khu vực, Chi hội nhà văn Việt Nam các địa phương, Ban Văn học đề tài, Ban Nhà văn trẻ… và các nhà văn tự giới thiệu lên. Sau đó hội đồng sơ khảo (là các hội đồng chuyên môn của Hội) đọc, thảo luận và tiến hành bỏ phiếu kín. Kết quả này được lập biên bản và chuyển lên ban chung khảo. Ban chung khảo này năm nay gồm 9 nhà văn do BCH cử ra.

Các thành viên ban chung khảo đọc, thảo luận rồi tiến hành bỏ phiếu kín. Kết quả đó được chuyển lên BCH xem xét và quyết định. Theo tôi biết ngày 21/1/2013 được sự ủy nhiệm của BCH, Thường vụ Hội đã tiến hành phiên họp mở rộng để xem xét kết quả trên. Thường vụ đã chuẩn y kết quả của ban chung khảo. Và đấy mới là kết quả chính thức của giải thưởng Hội Nhà văn VN năm 2012. Trong phiên họp này, Thường vụ cũng đã xem xét lại toàn bộ quy trình tiến hành xét giải thưởng Hội Nhà văn năm 2012 và khẳng định không có gì sai sót. Tất cả đều được tiến hành đúng quy chế, đúng tiến độ.

Không có chuyện bỏ phiếu hai lần để trúng giải

* Theo như thư ngỏ của nhà văn Y Ban, nhà văn này tỏ ý nghi ngờ rằng việc bỏ phiếu giải thưởng năm trước được diễn ra “theo kịch bản của ai đó”, thậm chí có hiện tượng bỏ phiếu hai lần, có điều đó không thưa ông?

- Năm ngoái tôi không tham gia xét giải. Nhưng tôi đã đọc lại biên bản cuộc họp đó và để chắc chắn hơn, hỏi các nhà văn trong ban chung khảo năm ấy, mọi thông tin đều khẳng định rằng không có hiện tượng cố tình bỏ phiếu hai lần để các ủy viên BCH trúng giải thưởng. Đây là sự bịa đặt thiếu xây dựng, thiếu thiện chí.

Năm 2011 là năm đầu tiên BCH khóa VIII thực hiện quy chế mới, nghĩa là năm nào xét giải năm đó, vì thế năm 2011 phải bỏ phiếu xét giải cho năm 2010, lại vừa bỏ phiếu xét giải cho năm 2011. Nên phải bỏ phiếu hai lần là bởi vậy. Mọi cuộc xét giải thưởng, các hội đồng và ban chung khảo đều tiến hành một cách công tâm, dân chủ, minh bạch, không chịu sức ép nào cả.

Tác phẩm Trò chơi hủy diệt cảm xúc - tâm điểm của dư luận thời gian này

* Có người chỉ đích danh một thành viên trong Hội đồng văn xuôi không đọc tác phẩm dự giải nhưng vẫn bỏ phiếu? Ông có cho rằng chuyện đó là sự thật?

- Về việc này, nhà văn Nguyễn Khắc Trường, Chủ tịch Hội đồng văn xuôi đã khẳng định rằng tuyệt nhiên không có chuyện đó. Nhà văn Nguyễn Khắc Trường còn nói, biên bản cuộc họp còn đấy và ghi rất đầy đủ rõ ràng. Có lẽ một vài người đã hiểu lầm sự việc nên đưa thông tin sai sự thật. Nhiều khi vì những sự ngẫu nhiên, một số người thiếu thông tin, hiểu không thấu đáo sự việc, nên suy diễn. Ví dụ, hoãn lại việc xét giải thưởng năm 2012 sau khi xét kết nạp hội viên là bởi Chủ tịch Hội dẫn đầu đoàn nhà văn Việt Nam gồm 8 thành viên đi thăm và làm việc tại Lào, chứ không vì một lý do "nhạy cảm" nào khác.

* Nhà văn Y Ban có đề cập đến “phiếu trắng”. Thành viên BGK có được quyền bỏ phiếu trắng không? Nếu có thì trong trường hợp nào?

- Trong lá phiếu xét giải ghi rất đầy đủ tên tác phẩm và họ tên tác giả, cụ thể, về văn xuôi có bốn tác phẩm của bốn tác giả. Một ủy viên ban chung khảo chỉ bỏ phiếu cho hai tác phẩm, thì sao gọi đấy là phiếu trắng được?

Ủy viên ban chung khảo có quyền đồng ý cho tác phẩm A giải thưởng, tác phẩm B được bằng khen, những tác phẩm còn lại, không đồng ý xét giải thưởng và cũng không đồng ý tặng bằng khen, đó là quyền hạn của thành viên đó. Và vẫn hợp lệ. Thậm chí nếu thành viên đó chỉ đồng ý trao giải thưởng cho một tác phẩm trong số tác phẩm đưa lên thì vẫn là phiếu hợp lệ.

Và “quyền phản ứng”

* Trong thư ngỏ của mình, Y Ban còn viết: “Khi bức thư này đến tay quý vị cũng có nghĩa rằng tôi chính thức chối bỏ cái ghế ủy viên Hội đồng văn xuôi”. Theo ông, đây có phải là một tuyên bố về việc từ chức?

- Nếu xin rút khỏi thành viên Hội đồng chuyên môn, nhà văn đó cần viết đơn, thư có chữ ký của mình gửi trực tiếp lên BCH. Còn việc nêu ý kiến bằng thư ngỏ trên mạng là chưa đúng thủ tục hành chính.

* Một nhà văn có phản ứng với Hội sau khi đọc thư ngỏ của nhà văn Y Ban, ông đánh giá như thế nào về hiện tượng này?

- Phản ứng một số công việc nào đấy của Hội mà nhà văn thấy chưa hài lòng cũng là quyền của mỗi một nhà văn. Nhưng trước khi phản ứng phải nắm chắc thông tin, và phải hết sức khách quan. Thường thì những nhà văn có trách nhiệm, bao giờ cũng giữ thái độ bình tĩnh, văn hóa, công tâm và trên tinh thần xây dựng.

* Xin cảm ơn ông đã chia sẻ thông tin!

Nhóm Phóng viên (thực hiện)
Thể thao & Văn hóa