Giải Nobel Văn học 2015: Những gương mặt xứng đáng trước giờ G

(lienminhbng.org) - Giải Nobel Văn học 2015 sẽ được công bố vào cuối ngày hôm nay (8/10), với người xướng giải là nữ thư ký vĩnh viễn đầu tiên của Viện Hàn lâm Thụy Điển, Sara Danius.

Nhân sự kiện mang tính bước ngoặt này của Viện Hàn lâm, nhiều người đang suy đoán về việc năm nay sẽ có đột phá trong giải Nobel Văn học. Liệu Viện Hàn lâm sẽ trao giải cho các cây bút quen thuộc đã có tuổi, hay sẽ tôn vinh những gương mặt mới?

Viện Hàn lâm vốn rất kín tiếng về quá trình tuyển chọn người đoạt giải. Năm nay, việc Viện Hàn lâm có tôn vinh một nhà văn nữ hay không lại tiếp tục trở thành đề tài nóng. 

Nhìn lại lịch sử giải Nobel Văn học, trong số 107 giải đã được trao thì chỉ mới có 13 giải thưởng thuộc về các nhà văn nữ. Tuy nhiên vài năm trở lại đây, đã có nhiều cây bút nữ được trao giải hơn. Việc Viện Hàn lâm lựa chọn Danius là thư ký vĩnh viễn cho thấy có thể thiết chế này đã quan tâm hơn tới vấn đề cân bằng giới.

Sara Danius, nữ thư ký vĩnh viễn đầu tiên của Viện Hàn lâm Thụy Điển. Ảnh: parnassen.wordpress.com

Vì thế, nhiều người suy đoán rất có thể năm nay Viện Hàn lâm sẽ trao giải cho các nhà văn nữ như Margaret Atwood (Canada) hay nhà hoạt động vì bình quyền nữ giới Nawal El Saadawi (Ai Cập). Maria Schottenius, nhà phê bình văn học của tờ nhật báo Thụy Điển Dagens Nyheter còn đặt cược vào các cây bút nữ tài năng Marie Darrieussecq (Pháp) và Marilynne Robinson (Mỹ).

Svetlana Alexievich liệu có trở thành nhà báo đầu tiên được Viện Hàn lâm Thụy Điển tôn vinh? Ảnh: day.kiev.ua

Các tác phẩm của nhà văn, nhà báo Belarus Svetlana Alexievich cũng được giới phê bình phương Tây ưa thích. Cho đến nay, Viện Hàn lâm chưa một lần trao giải Nobel Văn học cho nhà báo, nhưng bà Schottenius nói rằng Viện Hàn lâm từng để mắt tới nhà báo Ba Lan Ryszard Kapuscinski. Rất có thể ông đã đoạt giải hồi năm 2007 nếu như ông không đột ngột qua đời. Năm nay, ngoài Alexievich, Schottenius còn đặt nhiều hy vọng vào nhà báo Anh gốc Hà Lan Ian Buruma.

Hồi năm 2007, nữ văn sĩ Anh Doris Lessing đã trở thành nhà văn cao tuổi nhất đoạt giải Nobel Văn học, ở tuổi 88 tuổi. Nhiều người cho rằng Lessing đã phải chờ đợi quá lâu. Họ cũng chỉ ra rằng vào năm ngoái, 2 cây bút được xem là ứng viên nặng ký cho giải Nobel Văn học gồm nhà văn Assia Djebar (Algeria) và Yasar Kemal (Thổ Nhĩ Kỳ), đều đã qua đời. 

Giải thưởng năm nay có thể sẽ thuộc về các cây bút châu Phi như nhà văn nữ Chimamanda Ngozi Adichie. Ảnh: blavity

Trong số các cây bút “lão thành” liên tục được đưa vào danh sách đề cử nhận giải Nobel Văn học còn có nhà thơ Syria Adonis (85 tuổi), nhà thơ Nam Phi Ko Un (82 tuổi) cùng các tiểu thuyết gia Mỹ Thomas Pynchon (78 tuổi) và Philip Roth (82 tuổi). 

Nhiều người cho rằng đã đến lúc Viện Hàn lâm tôn vinh nhà văn Anh gốc Ấn Độ Salman Rushdie (68 tuổi), nhân vật nổi tiếng với cuốn tiểu thuyết Những vần thơ của quỷ Satan (1988). 

Nhiều nhà phê bình cho rằng đã đến lúc tôn vinh nhà văn Anh gốc Ấn Độ Salman Rushdie. Ảnh: Telegraph

Viện Hàn lâm luôn cố gắng mở rộng, đa dạng hóa danh sách lựa chọn. Nhưng phần lớn các nhà văn đoạt giải trong thời gian gần đây đều là người châu Âu.

Schottenius kỳ vọng nhiều nhà văn châu Phi sẽ được tôn vinh, trong đó có Ngugi wa Thiong'o (Kenya) và Chimamanda Ngozi Adichie (Nigeria), tác giả các cuốn truyện gây tiếng vang Half of a Yellow Sun và Americanah. Các cây bút được nhắc đến nhiều ở bên ngoài châu Âu còn có Jamaica Kincaid (Antigua) và David Grossman (Israel).

Nhà báo Alexievich hiện đang giữ tỷ lệ đặt cược cao nhất trong danh sách của nhà cái Lad Brokes. Tiếp đó là nhà văn Nhật Bản Haruki Murakami, các nhà văn Wa Thiong'o và Jon Fosse. 

Trong lịch sử giải Nobel Văn học, đôi khi người đoạt giải cũng nhận được tỷ lệ lệ đặt cược cao. Điển hình là vào năm ngoái, nhà văn Pháp Patrick Modiano đã có tỷ lệ đặt cược rất cao, vài ngày trước khi Viện Hàn lâm tuyên bố trao giải cho ông.

Tuấn Vĩ
Theo AP